Popularni kanadski pjesnik i slem muzičar MC June (alias Norman Delinel), gostovaće premijerno u Podgorici, u okviru evropske turneje, a povodom predstojećih Dana Frankofonije. Gostovanje ovog umjetnika organizuju Ambasada Kanade, KIC Budo Tomović, udruženje Jazz Art i Francuski institut.
Program poznatog kanadskog slem umjetnika uključuje radionicu slem poezije koja će biti održana u četvrtak 16.marta u Gimnaziji ”Slobodan Škerović”, u 19 sati i koncert, u petak, 17. marta, u sali DODEST, u 20 sati.
Rođen u Montrealu, Norman Delinel se još tokom mladosti zanimao za poeziju i pisanje stihova, a njegov interes za slobodnu improvizaciju učinio ga je prepoznatljivim među tinejdžerima. Njegovo stvaralaštvo povezuje muziku i poeziju u okviru aktuelnih muzičkih stilova poput repa i slema. MC June je ostvario više od trista nastupa i preko hiljadu radionica širom Kanade i SAD-a, i tako postao prepoznatljiv umjetnik slema. Prvi album „U odrazu“ (Le Reflet) objavio je 2011. godine, u saradnji sa DJ Horgom, Fabrice, Koffy, Monk-E. Za one koji nijesu upoznati sa njegovom muzikom, slemer MC June predstavlja svojevrsnog „kanadskog“ Marčela. Teme kojima se bavi u svom stvaralaštvu su sloboda, ljubav, prijateljstvo, porodica, društvo, siromaštvo, razvoj, okolina, strast, itd.
Član je kolektiva “Kalmunity”; objavio je svoju prvu knjigu poezije “Uzmi moj život u ruku” (Prendre ma vie en main, 2013.); član je udruženja pisaca Kvebeka (l’UNEQ – L’union des écrivaines et des écrivains québécois). Njegov talenat je primjećen, pozivan je da nastupa na scenama nekih od glavnih festivala i manifestacija, gdje je dobio brojne pohvale i nagrade. Pobjednik je takmičenja u slem poeziji 2011. godine, “Throw Poetry Collective”, i predstavljao je Montreal na festivalu “Canadian Festival of Spoken Word” u Torontu.
Korisni linkovi: www.junerep.com , www.centonze.ca , www.editionsperceneige.ca ;
Ulaz je besplatan!
Dobro došli!
Muzičko – dokumentarni film “Priča zelene strane” autora Miodraga Bola Boškovića biće premijerno prikazan u Podgorici u utorak, 14.marta, u Velikoj sali KIC-a “Budo Tomović”, sa početkom u 20 sati.
“Priča zelene strane“ je novi muzičko – dokumentarni film Miodraga Bola Boškovića, renomiranog crnogorskog kompozitora i autora filmova o Crnoj Gori. Film je inspirisan stihovima istoimene knjige poema, kotorske spisateljice i književnice Vesne Vičević. Stihove u filmu govori bard crnogorskog pozorišnog i tv stvaralaštva, reditelj Blagota Eraković. Ovaj projekat simboliše sinteza originalne ambijentalne muzike, stihova i art landinga, landscapea, koju karakteriše zajednićka inspiracija – istorija i prirodne ljepote Crne Gore. Namjenska muzika koja je rađena za film “Priča zelene strane” sastoji se od četiri kompozicije: “Balkanska carica“, ”Noć skuplja vijeka“, ”Lesendro“ i ”Starčeva gorica“, a koju kao i scenario i režiju, potpisuje autor Miodrag Bole Bosković .
Film „Priča zelene strane“ traje nepunih 40 minuta. Postprodikcija je rađena u Beogradu, postprodukcijskom studiju „Serdar“. Tehničku obradu filma potpisuje Dimitrije Vučinić.
“…U mnogim djelima koje je do sada uradio naš poznati kompozitor i filmski stvaralac Bole Bošković, svakako se izdvaja i film “Priča zelene strane“. Boškovićeva dosadašnja djelatnost uglavnom je bila jedna likovno – muzičko – sinastetička inspiracija Crne Gore, koju je ovaj, po svemu izuzetni stvaralac doveo do granice savršenstva i nečega što se u širim prostorima prepoznaje kao izuzetna stvaralačka vrijednost. Njegova inspiracija poemom “Priča zelene strane“ poznate i priznate intelektualke, Vesne Vičević, u ovom projektu je zaživjela punom svojom snagom, bez obzira na to što se Vičevićka ipak u poznim godinama oglasila kao pjesnik. Kroz Boškovićev film, stvaralaštvo Vesne Vičević se može okarakterisati stihom poznatog pjesnika “progovriću na leđa ako mi usta zapuše krpom, o šumo gusta“. Boškovićevo filmsko djelo “Priča zelene strane“ je nešto što se do sada nije pojavljivalo na crnogorskoj javnoj sceni i predstavlja veličanstven spoj muzičkih, filmskih i poetskih vrijednosti kojima se definiše Crna Gora“… ističe Blagota Eraković
Nakon premijere u Zetskom domu i “slijeganja utisaka”, autorka poeme “Priča zelene strane“ Vesna Vičević ne krije zadovoljstvo realizovanim projektom: …Okolnosti su htjele da sam kompletan film pogledala tek na promociji u kraljevskom pozorištu “Zetski dom“ na Cetinju. Da sam ovaj film gledala ranije, ne bih se usudila da Bolu predložim svoje stihove. Za njegove filmove riječi nijesu potrebne. Imala sam sreću da sarađujem sa ovakvim umjetnikom. Od samog starta smo imali izvanrednu saradnju i razumijevanje. Ona latinska izreka „Habent sua fata libelli“, može se u potpunosti odnositi i na moju knjigu „Priča zelene strane“…
“Svidjeli su mi se Vesnini stihovi i ideja za realizaciju ovakvog projekta za mene je bila i neka vrsta izazova. Sve što radite iskreno i krajnjim osjećajem, emocijama “osuđeno“ je na neki vid uspjeha. Meni je bitno da sam zadovoljan i da je publika na premijeri u kraljevskom pozorištu “Zetski dom” prepoznala taj minzasen koji sam želio da prenesem na gledalište. Kompletna realizacija filma, sa svim snimanjima, montažom, postprodukcijom i audio obradom, trajala je oko šest mjeseci. Poseban pečat filmu dao je bard crnogorskog pozorišnog i tv stvaralaštva, Blagota Eraković! Mislim da sam uspio da “uklopim“ Vesnine stihove i Blagotin glas sa kadrovima i muzikom, u jednu lijepu audio vizuelnu priču. “Priča zelene strane” je samo jedna iskreno ispričana priča koja je realizovana sa namjerom da se “vratimo u budućnost“ i “krenemo u prošlost“, zaboravljajući pri tom ovu bolesnu kontaminaciju sadašnjosti, prepunu političke malicioznosti, moralnih posrnuća i degradacije skoro svih društvenih vrijednosti. To je i jedan od razloga što sam postprodukcijom pokušao da dobijem poseban “looking” ove naše filmske priče. To se ogleda u određenom degradiranju slike koje podsjeća na efekte stare “izlizane” filmske trake, sa svim svojim krupnim granulatom, brzopokretnim flekama, sitnim mušicama i vertikalnim šetajućim crnobijelim linijama. Mislim da je to pravi “lookong” moje slike i muzike, koji odgovara Vesninim stihovima i boji Blagotinog glasa. Zato i volim da kažem da je film “Priča zelene strane“ obojen prošlošću”! … ističe Bole Bošković
Ulaz je besplatan.
Dobro došli!
Treća KIC Škola retorike koju vodi prof.dr Radovan Radonjić, počela je sa radom sinoć (četvrtak, 2.mart) u okviru koje će tromjesečnu edukaciju pohađati 33 polaznika.
Konkurs je i ove, kao i prošle godine izazvao izuzetno interesovanje za ovaj vid sticanja znanja iz oblasti retorike i ovladavanja vještinama dobrog govora, debatovanja i pregovaranja, pa među učesnicima KIC-ove Škole pored studenata i srednjoškolaca kojima je u prvom redu i namijenjena, ima i onih koji su završili formalno obrazovanje, kao i stručnjaka iz različitih oblasti: ljekara, menadžera, novinara, NVO aktivista.
Predavanja će biti održavana dva puta sedmično, utorkom i četvrtkom, u terminu od 18 do 20 sati u Multimedijalnoj sali Kulturno – informativnog centra „Budo Tomović“.
Školu organizuje Kulturno – informativni centar “Budo Tomović” pod pokroviteljstvom Sekretarijata za kulturu i sport Glavnog grada.
Povodom 8. marta, Međunarodnog dana žena, treću godinu zaredom KIC ”Budo Tomović” organizuje ”Kompozitorke iz sjenke”, posvećen ženskom muzičkom stvaralaštvu. Koncert će biti održan u u srijedu, 8. marta, u Velikoj sali KIC-a sa početkom u 20h, a program će izvesti gudački kvartet ”Montenegro”, trio ”Luminis” i duo violista Mihail Bereznitski i pijanista Bojan Martinović.
Na programu su djela kompozitorki Rebeke Klark, Ejmi Bič i Žermen Taljafer, koje su stvarale muziku u prvoj polovini 20. vijeka.
Američka kompozitorka i pijanistkinja Ejmi Bič (Amy Beach, 1867 – 1944), potiče iz bogate porodice iz malog gradića u Nju Hempširu. Od ranog djetinjstva se bavila komponovanjem himni i valcera; njena majka Klara, talentovana pijanistkinja i pjevačica, bila joj je prvi nastavnik klavira. Pored svojih kompozicija, već sa sedam godina izvodila je komade Šopena, Betovena, Hendla. Po preseljenju porodice u Boston, Ejmi je uzimala časove klavira kod lokanlih profesora. Ipak, vođena umjetničkim instiktom i kreativnošću, najviše je voljela da sama istražuje klasična djela i samostalno uči kod kuće. Nakon godina učenja, Ejmi je po sugestiji svoje majke, nastavila da se obrazuje privatnoj školi gdje su joj omiljeni predmeti bili na odsjeku za umjetnost i nauku, kao i učenje francuskog i njemačkog jezika.
Kao odlična pijanistkinja željela je da razvije svoju koncertnu karijeru. Debitovala je uspješno u jednom uglednom pozorištu u Bostonu 1883. godine, gdje je svirala koncert pod dirigentskom palicom njemačko–američkog maestra Adolfa Nojndorfa (Adolf Neuendorff). Pozitivne kritike su doprinijele njenim daljim nastupima i mnogobrojnim koncertima u periodu od 1883. do 1885. godine. Ubrzo nakon toga, Ejmi se udala za mnogo starijeg gospodina, doktora Henrija Biča, koji nije podržavao njene javne nastupe osim kada su bili u pitanju njeni nastupi na humanitarnim događajima, kao i njen rad na sopstvenim kompozicijama. Poštujući njegov stav, Ejmi je rjeđe nastupala, ali je zato intenzivno komponovala kamerna djela, solo pjesame, kantate i crkvene kompozicije.
Nakon smrti njenog muža, provela je nekoliko godina u Evropi (1911-1914) gdje je njen kompozitorski i pijanistički talenat još jednom došao do izražaja. Postala je poznata kompozitorka i pijanistkinja, a njena prva simfonija je bila široko popularna u Evropi. Pred početak Prvog svjetskog rata, bila je primorana da napusti Evropu. Ostatak života provela je u Njujorku.
Njena muzika je generalno inspirisana romantizmom na kojem je gradila sopstveni lirizam i sentiment. Među najznačajnijim djelima se izdvajaju: orkestarska kompozicija „Mass“ u E-duru, op. 5; prva simfonija „Gaelic“, kamerno djelo „Tema i varijacije za flautu i gudački kvartet“, opera „Cabildo“. Ubrzo nakon smrti je bila zaboravljena, sve do 1990. godine, kada su ženski izvođači počeli da sviraju njena djela. Divile su se njenoj hrabrosti da se bavi umjetnošću na kreativan način i suoči sa negativnim stranama tog vremena, u kojem su dominirali muškarci na svim poljima pa i u muzici. Konačno je 1999. godine, dobila svoje mjesto na zidu „The Shell“ među najuticajnijim muzičkim umjetnicima, kao i mjesto u prestižnoj sali slavnih američkih klasičnih kompozitora, koji su doprinijeli razvoju američke muzike i uopšte, muzike u Americi (American Classical Music Hall of Fame).
Gudački kvartet op. 89 u jednom stavu, kompozitorka je napisala 1929. godine. U djelo je protkala tri tradicionalne pjesme sa Aljaske. Počinje i završava meditacijom (Grave), a u razvojnom dijelu Piu animato se razvija prema živahnom dijelu Allegro molto. U ovom kvartetu se može čuti kompozitorkina težnja da eksperimentiše sa nerazriješenim disonancama, za razliku od njenih prethodnih postromantičarskih radova. Djelo je objavljeno tek 2000 godine, i tako postalo dostupno muzičarima. Izdavač je Music of United States of America, Volume 3.
Žermen Tajfer (Germaine Tailleferre, 1892 – 1983), poznata francuska kompozitorka, je rođena u okrugu Pariza. Njeno pravo ime bilo je Žermen Marsel Tajfez ali ga je promijenila u inat ocu, koji nije želio da podrži njeno muzičko obrazovanje. Ipak, uz pomoć majke, naučila je da svira klavir i da komponuje kratke komade. Kasnije je upisala Konzervatorijum u Parizu gdje je bila odličan student; u to vrijeme njene radove je čuo Erik Sati i proglasio je svojom „muzičkom sestrom“; pozvao je da se pridruži grupi „Novi mladi“ (Nouveaux jeunes), pokretu muzičara koji su se služili novim muzičkim jezokom. Na čelu ovog pokreta je bio slavni francuski pisac i avangardni filmski režiser Žan Kokto. Ova grupa je bila u bliskoj vezi sa pjesnicima Gijomom Apolinerom, Maksom Žakobsom, Blez Sendrarom, Polom Elijarom, Lujom Aragonom, kao i slikarima Pablom Pikasom, Žoržom Brakom, Andreom Lotom, Moizom Kislingom i dr.
Od 1919. započelo je njeno poznanstvo i umjetnička saradnja sa Morisom Ravelom, koja je trajala skoro deset godina. Tada je zajedno sa mladim kolegama-kompozitorima sa studija, oformila slavnu francusku grupu Šestorica (Groupe des Six) u kojoj su bili Žorž Orik, Fransis Pulank, Luj Dire, Darijus Mijo i Artur Honeger (Kokto je bio nezvanično njihov sedmi član). Zajedno su objavili zbirku klavirskih kompozicija – poznatu kao „Album šestorice”, i radili na baletu “Mladenci sa Ajfelove kule” koji je označio kraj zajedničkog estetskog iskustva ove grupe.
U 33-ćoj godini se udala za karikaturistu Ralfa Bartona sa kojim je jedno vrijeme živjela u Njujorku; pored raznih ponuda za angažmane u filmskoj muzici, nije imala podršku supruga, što joj je otežavalo kreativni rad tokom braka. Nakon razvoda je komponovala Šest francuskih šansona koje je posvetila njenim drugaricama, u namjeri da skrene pažnju na probleme sa kojima su se žene suočavale tada.
Njena najznačajnija djela su nastala tokom dvedesetih i tridesetih godina među kojima su Koncert za klavir br. 1; baleti „Prodavac ptica“ (Le marchand d'oiseaux) i “Nova Kitera” (La nouvelle Cythère); orkestarsko djelo “Pod atinskim svodovima” (Sous les ramparts d'Athènes); opere “Zulaina” (Zoulaïna) i “Moreplovac Bolivar” (Le marin de Bolivar), remek djelo – “Narcisova kantata” (La cantate de Narcisse).
Kada je izbio Drugi svjetski rat prebjegla je u SAD. U Francusku se vratila 1946. godine, nastaviljajući da stvara muziku, eksperimentiše sa muzičkim formama, tehnikom serijalizma, piše za radio i sarađuje sa Gardom Republike, od koje je dobijala redovne porudžbine. Posljednje godine svog života je posvetila uglavnom kraćim formama. Većina njenih djela su objavljena posthumno. Pored brojnih kamernih i orkestarskih djela, komponovala je i muziku za film i televiziju. Pred kraj života je imala finansijske probleme, te joj je direktor jedne pariške škole ponudio da radi kao korepetitor na plesnom odsjeku.
Klavirski trio je mladalačko djelo Žermen Taljafer (iz 1917), u tri stava “Assez animé”, “calme sans lenteur”, i “très animé”; mnogo kasnije kompozitorka se vratila ovom triju, u svojim osamdesetim (1978), kada je pored prvog i poslednjeg stava dopisala još dva, i tako doprinjela novoj verziji djela. Ovaj trio je posvetila pijanistkinji Mišelin Dondin (supruzi kompozitora i dirigenta Dezirea Dondina, autora nekoliko transkripcija njenih djela). Četvorostavačni trio i dalje ukazuje na prepoznatljivi stil kompozitorke u kojem se smjenjuju živi i ritmički brzi stavovi sa harmoničnim sporim stavovima, koji imaju vezu sa bluzom. Zbog njenih uvijek svježih muzičkih ideja, Darijus Mijo je isticao njen mladalački duh “Žermen je uvijek dvadestogodišnjakinja”.
Rebeka Klark (Rebecca Clarke, 1886 – 1979), engleska kompozitorka i violistkinja, je bila poznata po svojim kamernim djelima koja su uključivala violu. Smatrana je za jednog od najznačajnijih britanskih kompozitora u periodu između dva svjetska rata. Svoj život je provela većinom u Americi, iako je rođena u Velikoj Britaniji. Djetinjstvo je provela u Londonu, učeći njemački i engleski jezik. Studirala je na Kraljevskom muzičkom koledžu u Londonu i postala jedna od prvih žena-studenata na smjeru Kompozicija, pod mentorstvom Čarlsa Vilersa Stenforda. Časove viole je pohađala kod Lajonela Tertisa, jednog od najboljih violista tog vremena. Kasnije je odabrana da svira u Kraljičinom orkestru, što ju je učinilo prvim ženskim profesionalnim orkestarskim izvođačem. Nakon što ju je otac izbacio iz kuće, zbog neslaganja s njenim privatnim životom, napustila je Kraljevski muzički koledž, i utjehu je našla u sviranju viole; ubrzo zatim se preselila u SAD (1916), gdje je započela karijeru violiste. Njena kompozitorska karijera je takođe bila u usponu; uz podršku njene komšinice Elizabet Sprejg Kulidž, konkurisala je sa Sonatom za violu i klavir 1919. na takmičenju kompozicije čiji je mecena bila upravo Kulidž. Podijelila je prvo mjesto sa Švajcarcem Ernstom Blohom (kasnije je Bloh proglašen za pobjednika jer su članovi žirija, između ostalog, smatrali da je nemoguće da je žena komponovala tako savršeno djelo).
Udajom za uglednog profesora klavira Džejmsa Friskina 1944. godine, nije uspijevala da poboljša svoj život; morala je da bira između porodičnih obaveza i komponovanja. Da bi brak uspio, prestala da komponuje i izvodi svoja djela. Posle smrti muža, počela je da piše memoare pod nazivom “I ja sam imala oca” koje je završila 1973. godine. Slikovito je predstavila svoj rani život, psihičko i fizičko zlostavljanje od strane njene braće i oca koji nisu podržavali njen umjetnički talenat i rad. Njena muzika obuhvata razne stilove 20-tog vijeka, uključujući impresionizam, postromantizam i neoklasicizam. Napisala je oko sto radova (uključujući pjesme, horske i kamerne kompozicije i muziku za klavir), samo je dvadeset djela bilo objavljeno za njenog života, a njena djela dugo nijesu bila objavljivana ni nakon njene smrti 1979.
Godine 2000., muzikolozi Lijana Kurtis i Džesi An Ovens, profesori na Univerzitetu u Brendajsu, Masačusets/SAD, osnovali su Društvo “Rebeka Klark“, bazirano na radu Centra za istraživanje ženskih studija, sa ciljem da afirmišu interesovanje za njen život i muziku, podrže i ohrabre izvođače, izdavačke kuće i publikacije u vezi s njenim likom i djelom.
Sonata za violu i klavir je trostavačna kompozicija nastala 1919. godine. Premijerno je izvedena na muzičkom festivalu u Berkširu 1919, i veoma dobro primljena. Ovo djelo predstavlja vrhunac njene komozitorske karijere, zajedno sa drugim djelima kamerne muzike, kao što su Klavirski trio i Rapsodija za violončelo i klavir. Sonatu je objavila izdavčka kuća Chester Music 1921.
Kompozitorka je govorila o Sonati kao o svom „malom dahu uspjeha“ imajući u vidu priznanje koje je ovo djelo dobilo na takmičenju kompozitora. Sonata počinje ekspresivnim uvodom viole, prije prelaska u melodični i harmonični jezik naslonjen na uticaje Kloda Debisija i Ralfa Von Vilijamsa; pored česte hromatike, služi se modalnim i cjelostepenim ljestvicama, po ugledu na Debisijevu invenciju. Drugi stav Vivace bogat je specijalnim efekatima picikatima i flažoletima u brzom tempu. Poslednji stav Adagio, istovremeno misaon i senuzalan, neočekivano razrađuje teme iz prvog stava, izvlačeći na površinu briljantnu virtuoznost iz oba instrumenta. Zbog bogatog muzičkog jezika, zahtjevnih tehničkih i virtuoznih elemenata, Sonata je sve češće na repertoaru violista.
Ulaz je besplatan.
Dobro došli!
