Šesnaesto izdanje manifestacije “Mjesec poštovanja džeza u Crnoj Gori – JAM 2023“ koje se ove godine održava pod moto “Balkan France Jazz Connections” zatvoriće ansambl Nikolov-Ivanović Undectet, u nedjelju, 30.aprila, u dvorištu Kuslevove kuće u 20 sati. Ovim koncertom proslavićemo istovremeno Međunarodni dan džeza.
Dva muzičara sa Balkana, Vladimir Nikolov, kompozitor i pijanista i Srđan Ivanović, kompozitor i bubnjar, ujedinili su svoje talente i prethodna iskustva da bi kreirali zajednički ansambl od 11 muzičara iz različitih sredina (Balkan/Francuska). Dok se Nikolov ističe u radu sa svjetskim orkestrima i ansamblima i na filmskim projektima, kao što je Oskarom nagrađeni “Umjetnik”, Ivanović je aktivan u manjim sastavima; publika ga pamti kao vođu kvarteta Blazin’ koji predstavlja originalnu viziju spajanja modernog evropskog džeza sa balkanskim uticajima. Ansambl je objavio dva albuma Artistry in Broken Rhythm i Frame and Curiosity te osvojio prvu nagradu na džez takmičenju Made in New York 2019. godine. Američki časopis Jazz Times je svrstao ovaj ansambl među najkreativnije aktuelne velike džez ansamble u Evropi.
Vladimir Nikolov (1979, Skoplje) studirao je džez kompoziciju i aranžiranje, i posle studija već ostvario zapaženu karijeru u radu sa istaknutim evropskim orkestrima, među kojima su i Metropole Orkest i Briselska filharmonija, sa kojima je stigao do „Oskara“ za film The Artist. Za autorski rad nagrađen je brojnim međunarodnim priznanjima (Italija, Poljska, SAD, Holandija, Makedonija). Bavi se i pedagoškim radom, poslednjih godina predaje džez aranžiranje i harmoniju na FMU u Beogradu, gdje vodi Katedru za Džez. Ostvario je uspješnu saradnju s organizacijom Jazz Art na projektima Balkan Youth Jazz Orchestra i In Search of Our Musical Roots (2021/22).
Srđan Ivanović (1983, Sarajevo) posle studija osnovao je internacionalnu postavu Blazin’ Quartet, ponudivši svetu novu formu balkanskog džeza sa elementima hip-hopa i elektronike. Kvartet je trijumfovao na Dutch Jazz Competition, najprestižnijem takmičenju mladih džez muzičara u Holandiji, a Srđan je osvojio i prvu nagradu žirija Holland Casino Jazz&Pop Award. Sa kvartetom Blazin’ snimio je tri albuma, a sarađuje sa brojnim drugim džez sastavima sa holandske i francuske džez scene. Živi i radi u Parizu.
Ansambl čine ugledni muzičari mlađe i srednje generacije sa Balkana. Neki od njih borave i rade u Francuskoj i Njemačkoj a njihova saradnja potiče od studentskih dana u Holandiji, gdje su studirali džez. Pored vođa ansambla Nikolova i Ivanovića, u ansamblu sviraju francuski harmonikaš Noe Klerk, saksofonisti Luka Ignjatović (alt), Kristijan Mlačak (tenor), Đorđe Kujundžić (bariton), Nikola Cvetković (truba, fligelhorna), hornista Milan Roksandić, Kosta Vukašinović (trombon), Miloš Budimirov (tuba).
Multimedijalna umjetnica Ana Bulatović Lili publici u Podgorici predstaviće se izložbom slika pod nazivom “Albeta”.
Izložbu će u utorak, 25.aprila u izložbenom holu KIC-a “Budo Tomović”, u 19 sati otvoriti akademski slikar Branko Mrdak i moći će da se pogleda do 7.maja.
„Ana Bulatović pokazuje nam da svet nije depresivan, ciničan i skaredan, da se i dalje može stvarati sa radošću, da je apstrakcija nekad konkretnija od privida konačnih formi. Ali, može se reći i jednostavnije, po lekciji Fridensrajha Hundertvasera: neka tvoje delo bude takvo da posmatrač ne poželi da od njega odvrati pogled. Ana je u tome više nego uspela.“ Oliver Tomić
„Ako bih morala kategorisati svoje slikarstvo, ono bi onda definitivno bilo – instiktivno. Uvijek me u dječijem crtežu oduševljavao taj apsolutni ekspresionizam. Djeca ne odvajaju vrijeme za promišljanje i planiranje crteža, već na papir prenose trenutno svaku svoju misao i osećanje. To osluškivanje mog unutrašnjeg djeteta, prenošenje njenih misli, osjećanja i emocija na platno je moj cilj. Kroz apstraktno slikarstvo ja istražujem sebe, a ujedno i generalnu ljudsku podsvijest, koja nagonski izlazi na površinu iz beskrajnog ambisa koji čini simbioza ljudske duše i tijela.“ autorka Ana Bulatović
Ana Bulatović je rođena 1987.godine u Dubrovniku. Osnovnu školu pohađala je u Herceg Novom, a Srednju umjetničku školu “Petar Lubarda“ na Cetinju, odsjek grafički dizajn. Godine 2007. upisuje Fakultet za umetnost i dizajn na Univerzitetu Megatrend u Beogradu, takođe odsjek za grafički dizajn. Studije je završila u Norveškoj, u Kunstskolen i Stavanger. Svoje radove izlagala je u Norveškoj, Crnoj Gori i Kosovu i Metohiji. Član je Udruženja likovnih umjetnika Tivta. Živi i stvara u Tivtu.
U Podgorici će, u okviru redovnog književnog programa KIC-a „Budo Tomović”, u četvrtak, 27. aprila biti predstavljena zbirka pjesama Enesa Halilovića „Sekvoja”. O knjizi će sa autorom razgovarati pisac Vasko Raičević. Veče će se održati u sali DODEST, od 20 sati.
Enes Halilović rođen je 5. marta 1977. u Novom Pazaru. Objavio je zbirke poezije: „Srednje slovo“(1995, 2016), „Bludni parip“ (2000, 2017), „Listovi na vodi“ (2007, 2008, 2008), „Pesme iz bolesti i zdravlja“ (2011), „Zidovi“ (2014, 2015), „Bangladeš“ (2019) i „Sekvoja” (2022). Zbirke priča: „Potomci odbijenih prosaca“ (2004), „Kapilarne pojave“ (2006) i „Čudna knjiga“ (2017, 2018). Drame: „In vivo“(2004), „Kemet“(2009, 2010) i “Zemlja” (2022). Romani: „Ep o vodi“(2012), „Ako dugo gledaš u ponor“(2016, 2017, 2021, 2022) i Ljudi bez grobova (2020, 2021). Osnovao je književni časopis „Sent“ i književni web časopis „Eckermann“.
Knjige Enesa Halilovića objavljene su na engleskom, poljskom, francuskom, makedonskom, turskom, albanskom, bugarskom, ruskom i italijanskom jeziku, a proza i poezija je prevođena na engleski, nemački, španski, ruski, arapski, turski, francuski, poljski, rumunski, ukrajinski, mađarski, slovenački, letonski, albanski, makedonski, grčki, bugarski, katalonski, romski, danski, portugalski, italijanski, beloruski, jermenski, hebrejski, japanski i latinski jezik. Nagrade: Zlatna značka za doprinos kulturi KPZ Srbije, „Branko Miljković“, „Đura Jakšić“, „Meša Selimović“, „Ahmed Vali“, „Stevan Sremac“, „Zlatno slovo“, „Grigorije Božović”, Vitalova nagrada, „Zaplanjski Orfej” i „Kočićevo pero”.
Za urednički rad dobio je nagradu „Sergije Lajković”.
Komad o novorođenčadima koja govore premijerno su izveli glumci berlinskog teatra Schaubühne 10. marta 2011. godine. Po Halilovićevom romanu „Ako dugo gledaš u ponor“ Zlatko Paković je režirao istoimenu predstavu koja je premijerno izvedena 27. decembra 2020. Po pjesničkoj knjizi „Zidovi“ Mitar Belojica je režirao predstavu koja je premijerno izvedena 5. januara 2022. Istog dana je premijerno izveden film „Zidovi”, takođe po motivima Halilovićeve pjesničke knjige, a u režiji Adema Tutića.
Jedan od najistaknutijih makedonskih džez gitarista i kompozitora Sašo Popovoski gostovaće sa svojim trijom u okviru manifestacije “Mjesec poštovanja džeza – JAM 2023” u utorak, 25.aprila, u Velikoj sali KIC-a ,,Budo Tomović” u 20 sati.
Triju će se na koncertu pridružiti francuski multiinstrumentalista i kompozitor Olivije Samujan (Olivier Samouillan) koji je dugogodišnji saradnik Popovskog.
Sašo Popovski je vodeći makedonski džez gitarista i kompozitor sa velikim brojem koncertnih nastupa u regionu i Evropi. Nastupao je na međunarodnim džez festivalima u Skoplju, Nišu, Valjevu, Petrovcu, Roćeli, Sankt Petersburgu. Radio je sa mnogim poznatim džez umjetnicima, uključujući Tonija Kitanovskog, Oskara Salaša, Milčo Levijeva, Dejva Vilsona i Goce Mićanova. Bavi se i pedagoškim radom – duži niz godina predaje džez gitaru na Muzičkoj akademiji Univerziteta “Goce Delčev” u Štipu gdje je trenutno angažovan i kao šef odsjeka za džez. U dosadašnjoj karijeri Popovski je kao lider benda snimio pet albuma sa raznim makedonskim i inostranim muzičarima. Autor je mnogih solo kompozicija i muzike za film i pozorište. Njegov aktuelni džez trio čine iskusni kontrabasista Ivan Bejkov i mladi i popularni bubnjar Viktor Filipovski. U ovom sastavu Popovski je snimio album “Fallen Land”, u izdanju SJF Records (Skopje Jazz Festival Label). Muzika Saše Popovskog ima čiste linije, složene strukture i razvijenu maštu. Ritmički i melodijski podsjeća na orijentalne obrasce, što ga čini pomalo mističnim, ali ne i hermetičnim. Svoje kompozicije stvara oko jasnih i prijemčivih melodijskih linija. Na albumu “Fallen Land” možemo pronaći najbolje od savremene džez muzike sa Balkana.
Po riječima Džordža Si. Glasera, kritičara časopisa “Jazz Sindicate”, svaka numera sa albuma Fallen Land je sastavljena od kratkih improvizacionih avantura sa elementom zagonetne misterije koju nikada ne možete sasvim da riješite. Sašo koristi tehnike slajd gitare, koje su majstorski korišćene za stvaranje melodija i harmonijskih linija koje prate njegov gitarski rad na albumu. Francuski multiinstrumentalista i kompozitor Olivije Samujan (Olivier Samouillan) svoje džez obrazovnje je stekao na Muzičkoj akademiji Berkli u Bostonu. Pored različitih i intenzivnih aktivnosti kao izvođač, redovno komponuje za film i televiziju. Osnivač je sopstvene izdavačke kompanije “Art Melodies”, specijalizovane za pokretne slike. Kao kompozitor, od 2004. godine, sarađuje sa izdavačkom kućom “Cezame”.
Nakon Podgorice, Sašo Popovski trio nastupiće 26.aprila u Tivtu (zdrada DTV Partizan) u 20h.
Dokumentarni dugometražni film “Čija je ovo pjesma?“ ugledne bugarske režiserke Adele Peeve biće prikazan u okviru filmskog segmenta manifestacije “Mjesec poštovanja džeza u Crnoj Gori – JAM 2023”.
Film “Čija je ovo pjesma?” (originalni naslov: Whose is This Song?) nastao je 2003. godine. U potrazi za istinskim korijenima jedne poznate melodije (kod nas poznata pod naslovom “Ruse kose curo imaš”), rediteljka Adela Peeva putuje po Turskoj, Grčkoj, Makedoniji, Albaniji, Bosni, Srbiji i Bugarskoj gdje se susrijeće sa mnogim verzijama tekstova, izvođenja i aranžmana. Putovanje obiluje humorom, sumnjom, tragedijom i iznenađenjem jer stanovnici svake balkanske zemlje tvrde da je pjesma baš njihova i čak imaju razvijene priče o njenom porijeklu. Melodija se pojavljuje iznova u različitim formama – kao ljubavna poema, religijska pjesma, revolucionarna himna, čak i vojni marš. Za jedne je to pjesma iz detinjstva, priča o ljepoti i ljubavi, a za druge ratni poklič.
U periodu od 2003. do 2008. godine, ovaj film je bio više puta nagrađivan. Evropska filmska akademija ga je nominovala za najbolji dokumentarac i nagradu Prix ARTE; osvojio je specijalnu nagradu žirija “Golden Rython” na bugarskom dokumentarnom filmskom festivalu, Specijalnu nagradu “Golden Chest” na međunarodnom TV festivalu u Plovdivu, nagradu FIPRESCI i “Silver Conch” na međunarodnom filmskom festivalu u Mumbajiu, nagradu Bartok na etnografskom filmskom festival u Parizu; osvojio je takođe specijalne nagrade na međunarodnim filmskim fesitvalima u Nešvilu (SAD), Motovunu (Hrvatska), “Silver Knight” u Moskvi, Nagradu grada Sofije; OSCE mu je dodijelio nagradu za “Ljudska prava i poštovanje različitosti” na festivalu u Prizrenu (Kosovo); proglašen je za najbolji film i dobio nagradu za inovaciju na etnografskom filmskom festivalu u Sardiniji (Italija), nagradu publike na festivalu dokumentarnog filma “Roving Eye” u Njuportu i dr.
Projekcija filma biće organizovana u četvrtak, 20. aprila, u Multimedijalnoj sali KIC-a “Budo Tomović”, u 20 sati.
Koncert trija podgoričkog perkusioniste i basiste Slavena Ljujića kojem će se na nastupu pridružiti jedan od najpoznatijih saksofonista mlađe generacije Batist Herbin iz Francuske biće održan u okviru manifestacije “Mjesec poštovanja džeza u Crnoj Gori – JAM 2023” u utorak, 11.aprila, u dvorište Kuslevove kuće, u 20 sati.
Pored bend lidera Ljujića, trio čine Ivan Marović, električna gitara i Tin Džaferović, kontrabas.
Crnogorski džez muzičar Slaven Ljujić, bubnjar, perkusionista, basista, školovan na muzičkoj akademiji Berkli u Bostonu, osnovao je nedavno svoj trio gradeći mostove saradnje sa izvanrednim muzičarima koji žive van Crne Gore. Svima im je bliska muzička improvizacija i spontano zajedničko stvaranje muzike na koncertnoj sceni. Muzičari pokušavaju da svoj izraz i zvuk dovedu na novi nivo, koristeći se metodom komponovanja na licu mjesta, kroz maštovitost i povezanost energija članova trija. Moto ovog trija “bez granica” označava želju za slobodom da na svojim nastupima stvaraju nova djela i tako proširuju sopstvene granice. Ovo je posebna prilika što trio uvodi majstora džeza Batista Herbina (Baptiste Herbin) francuskog saksofonistu koji će unijeti nove muzičke boje i oblike.
Solistički koncert džez pijaniste iz Sarajeva Adisa Sirbubala biće održan u okviru manifestacije “Mjesec poštovanja džeza u Crnoj Gori – JAM 2023” u srijedu, 12.aprila, u velikoj sali KIC-a “Budo Tomović”, u 19 sati.
Repertoar koncerta činiće kombinacija autorskih i tradicionalnih kompozicija.
Adis Sirbubalo je rođen 1980. godine u Foči. Počeo je da svira harmoniku sa devet godina. Srednju muzičku školu završio je u Sarajevu, gdje je maturirao na odsjeku za harmoniku. Krajem devedestih godina odlazi u SAD gdje je 2007.godine stekao diplomu na prestižnom muzičkom Koledžu Kolumbija (Columbia College) u Čikagu kao instrumentalista na džez odsjeku za klavir. Tokom studija, kao predstavnik studenata Koledža Kolumbije učestvuje na italijanskom džez festivalu “Sant'Anna Aressi” gdje pohađa i dvosedmični kurs kod savremenih umjetnika kakvi su Rosko Mišel (Roscoe Mitchell) i Entoni Brekston (Anthony Braxton). Sarađivao je sa američkim džez muzičarima među kojima su Eddie Gomez, Christian McBride i Chuchito Valdes. Dobitnik je nagrada za najbolje solo izvođenje na džez festivalima “Elmhurst” i “Notre Dame”.
Premijernim klavirskim solo koncertom u sarajevskoj Vijećnici otvorio je “Jazz Fest Sarajevo” 2020. godine. Snimak koncerta objavljen je kao album u izdanju izdavačke kuće “Gramofon” iz Sarajeva. Repertoar njegovog solo koncerta čini kombinacija autorskih i tradicionalnih kompozicija, prvenstveno sevdalinki koje Adis prezentuje na instrumentu neuobičajenom u bosansko-hercegovačkoj tradicionalnoj muzici. Muzika Adisa Sirbubala nije samo eklektična, niti je samo još jedna fuzija, nego organska autorska cjelina koja dolazi iz različitih pravaca i izvora, bez obzira da li svira autorske kompozicije ili tradicionalne. Drugi solo album snimio je u dvorani Cankarjevog doma u Ljubljani 2021. godine koji je premijerno predstavio na Jazz Festivalu u Ljubljani naredne godine. Sa svojim solo repertoarom Adis Sirbubalo nastupio je na muzičkoj konferenciji Beyond Europe SARAJEVO 2022. U sklopu Pop Art Festivala Sarajevo, 2002, Sirbubalo je izveo audio-vizuelni performans pod nazivom “Double Entendre”, zajedno sa ilustratorom Enisom Čišićem.
Najpoznatija filmska ostvarenja inspirisana djelima savremene književnosti prikazaćemo od 10. do 12.aprila u okviru revije “Svjetska književnost na filmu“, a koju filmski program KIC-a “Budo Tomović“ tradicionalno u aprilu organizuje povodom Svjetskog dana knjige.
Početak revije obilježiće film “Vjeridba je dugo trajala” (2004) baziran na istoimenoj noveli Sebastijana Žaprisoa, sa Odri Totu u glavnoj ulozi. U filmu mlada djevojka kreće u potragu za svojim vjerenikom koji je nestao za vrijeme Prvog svjetskog rata. Naoružana hrabrošću i odlučnošću, ona preduzima neobično detaljnu istragu. Bez obzira na to što se suočava sa lažnim nadama i neizvjesnošću, ona će korak po korak razotkriti istinu o sudbini svog vjerenika i njegovih saboraca. Film je režirao jedan od najinovativnijih francuskih režisera Žan Pjer Žanet koji je na dodjeli Oskara nominovan za najboljeg art režisera, ali i za najbolju kinematografiju.
Komičnu dramu “Dobro došli, gospodine Čens” (1979) reditelja Hala Ešbija prikazaćemo u utorak, 11.aprila. Nakon što ga je smrt poslodavca primorala da napusti jedini dom koji je ikada poznavao, prostodušni baštovan postaje savjetnik od povjerenja moćnog tajkuna i insajder u politici Vašingtona. Njegovo ponašanje je vrlo neobično, pa ljudi njegovim katkada apsurdnim izjavama pripisuju metaforički smisao, a samog gospodina Čensa počinju doživljavati kao mudraca. On postaje guru visokih američkih medijskih, poslovnih i političkih krugova. Na dodjeli Oskara 1980.godine, glumac Piter Selers nominovan je za najbolju glavnu mušku ulogu, a pozlaćenu Akademijinu statuu osvojio je Melvin Daglas u kategoriji najbolja sporedna muška uloga. Oba glumca su već godinu kasnije osvojila Zlatni globus u istim kategorijama, a film je nominovan u još četiri kategorije za najuspješniji film, reditelja, žensku ulogu i scenario.
Kraj trodnevne revije biće u znaku višestruko nagrađivanog američko – britanskog filma “Doktor Živago” (1965) reditelja Dejvida Lina. Zasnovan na romanu Borisa Pasternaka koji je nagrađen Nobelovom nagradom, ”Doktor Živago“ prati život ruskog doktora i pjesnika koji se, uprkos tome što je oženjen, zaljubljuje u suprugu političkog aktiviste. Film je osvojio pet Oskara, uključujući i Oskara za najbolji scenario i muziku koju je komponovao Moris Žar.
Projekcije filmova biće organizovane u sali Dodest, od 20 sati.
U okviru manifestacije “Mjesec poštovanja džeza u Crnoj Gori – JAM 2023” biće organizovan nastup etno džez grupe “Trigon” u petak, 7.aprila, u velikoj sali KIC-a “Budo Tomović”, u 20 sati.
Grupu “Trigon” predvodi Anatol Stefanet, kompozitor i violista, zaslužni umjetnik Moldavije. Ove godine grupa proslavlja tri decenije rada i prisustva na međunarodnoj muzičkoj sceni. Na samom početku karijere 1994. osvojila je prestižnu nagradu “Charles Cros” Francuske akademije umjetnosti za debitantski album “Moldavian Weeding in Jazz.” Do sada su osvojili razna druga priznanja i snimili 14 autorskih albuma. Kroz spoj različitih elemenata narodne, džez, rok i simfonijske muzike, muzičari svojim improvizacijama i virtuozitetom postižu fascinantnu sintezu autohtone muzičke tradicije i kosmopolitskog duha džeza. Trigon označava moldavsko-rumunsko umijeće u svom najboljem izdanju.
Premijerno gostovanje organizuju Jazz Art i Ambasada Rumunije u Crnoj Gori u saradnji sa KIC-om “Budo Tomović”.
