Da muzika istinski nadvladava vrijeme, prostor i sve okolnosti, potvrdila su sinoć četiri sjajna muzičara izvodeći jedno od najznačajnih djela XX vijeka „Kvartet za kraj vremena” (Quatuor pour la fin du temps), poznatog francuskog kompozitora Olivijea Mesijana.
Koncert koji je organizovan povodom obilježavanja Međunarodnog dana sjećanja na žrtve Holokausta, a u okviru redovnog muzičkog programa KIC-a, izveli su istaknuti umjetnici klarinetista Veljko Klenkovski, violinistkinja Nadežda Artamonova, pijanista Bojan Martinović i violončelista Dimitrij Prokofjev.
Jedino kamerno djelo Mesijana, „Kvartet za kraj vremena” nastalo u uslovima kompozitovorog boravka u koncentracionom logoru, predstavlja pravi vrtlog vrlo kompleksnih i snažnih emocija. Kroz svih osam stavova kvartet je muziciranjem izazivao momente oslobađanja duha i stvaranja osjećaja uzvišenosti i religioznosti, jer je djelo zasnovano na biblijskoj priči koju je autor simbolički doveo u kontekst konkretnih okolnosti.
Opisujući zarobljeništvo, dovedeno u vezu sa dubokim ljudskim i životnim pitanjima, izvedbom se istovremeno prenosio osjećaj bola i tuge zbog ljudske patnje, kroz tihi vapaj. U pojedinim stavovima poput „Slavljenja Isusove besmrtnosti’’ prisutan je osjećaj blaženstva. Zvuci instrumenata, posebno klavira i violončela, odisali su univerzalnom ljepotom. Snažne dinamičke promjene i ritmička kompleksnost izvođenja stvarala je osjećaj nemira i napetosti, kroz prelaze u ekstatičan zanos, naglašavajući nepredvidivost i misteriju. Kvartet je uspio da dočara krhkost ljudskog postojanja, ali i veličanstvenost duhovnog iskustva i vjere u nešto veće.
Publika nije štedjela dlanove, nagradila je kvartet dugim aplauzima i ovacijama za maestralnu i inspirativnu izvedbu ovog upečatljivog muzičkog remek djela. Hvala sjajnim muzičarima koji su svojom virtuoznošću i umijećem uspjeli da prenesu snagu poruke i smisao ovog vanvremenskog djela.
KIC „Budo Tomović” poziva mlade, neafirmisane autore koji žele da se pridruže Forumu mladih pisaca i djeluju kao nova generacija ove književne grupe na čijim se okupljanjima čitaju i komentarišu radovi, razmjenjuju informacije o konkursima i drugim književnim temama.
Forum je osnovan u cilju stimulisanja mladih neafirmisanih pisaca, prije svega studentske i srednjoškolske populacije, i njihovog stvaralaštva. Gotovo deset godina članovi grupe se u prostorijama KIC-a sastaju, diskutuju o svojim pjesmama i pričama, organizuju javne nastupe, i na kraju svake godine, u godišnjim zbornicima Foruma, uz profesionalno recenziranje, objavljuju svoje radove. Do sada je objavljeno deset zajedničkih knjiga.
Zainteresovani treba da pošalju svoj CV na e-mail: kicknjizevni@gmail.com, najkasnije do 27. 2. 2025. godine.
U novoj sezoni, u 2025. godini, Podgoričke priĉe počeće sa predstavljanjem producenta Ivana Đurovića. U filmskom i televizijskom svijetu Ivan je itekako poznat i u zemlji i u inostranstvu. Pripada srednjoj generaciji producenata koji su na nov način zaplovili filmskim vodama. Koliko je bilo lijepo, teško i zahtjevno podijeliće sa moderatorom Vanjom Kovačevićem i podgoričkom publikom 29. januara u 20 sati u Multimedijalnoj sali KIC-a „Budo Tomović”.
Ivan Đurović je rođen 1974. godine u Podgorici. Završio je Fakultet dramskih umjentosti na Cetinju, odsjek – produkcija. Osnivač je prve nezavisne filmske producentske kuće „Artikulacija Film“, koja djeluje još od 2001. godine, najprije kao NVO, a od 2004. godine je preregistrovana u d.o.o. Producent i koproducent više od dvadesetak dugometražnih igranih, dokumentarnih i kratkih filmova. Učestvovao je u produkciji većeg broja visokobudžetnih reklamnih spotova za poznate svjetske brendove, muzičkih spotova kao i u više inostranih TV projekata koji su emitovani na najprestižnijim svjetskim TV kanalima (Paramount/CBS, BBC Top Gear, Three man go to Venice); TRAVEL, DISCOVERY, DSF…). Specijalizirao je TV produkciju na Fakultetu dramskih umjetnosti Cetinje. Pokretač je Montenegro Film Foruma. Uvršten je u BBC professional guide sa preporukama za Crnu Goru. Predstavnik je Crne Gore u programu PRODUCERS ON THE MOVE 2014. godine. Član je Evropske filmske akademije. Jedan je od osnivača i prvi predsjednik strukovnog udruženja UFPRCG. Jedan je od koautora Zakona o kinematografiji. Filmovi na kojima je radio, prikazivani su širom svijeta i dobili su brojne nagrade. Radio je brojne reklamne kampanje za najznačajnije domaće klijente kao producent, izvršni producent i kreativni direktor (Crnogorski telekom, NTO CG, VOLI, SBBET…), kao i nekoliko političkih kampanja. Trenutno je magistrant na FDU Cetinje.
Povodom Međunarodnog dana sjećanja na žrtve Holokausta, Ambasada Italije u Crnoj Gori u saradnji sa KIC-om „Budo Tomović”, organizuje predstavu „13419: potreba za povratkom” poznatog italijanskog umjetnika Roberta Atiasa, koja će premijerno biti izvedena u ponedjeljak, 27. januara, u sali DODEST, sa početkom u 20 sati.
„13419: potreba za povratkom” je priča o čovjeku koji se vraća iz prošlosti, odnosno o životu dva jevrejska mladića nakon proglašenja rasnih zakona. Italijanski glumac Gaspare Del Vekio će predstaviti zgroženost, pokušaj reagovanja, partizansku borbu i deportaciju, kroz intenzivan, direktan monolog, ponekad čak i smješan, praćen muzikom tog vremena, uz kraj koji premotava traku priče, iznenađujući gledaoce.
Kulturno – informativni centar „Budo Tomović” obilježiće Međunarodni dan sjećanja na žrtve Holokausta izvođenjem djela „Kvartet za kraj vremena”, francuskog kompozitora Olivijea Mesijana, u utorak, 28. januara, u velikoj sali KIC-a, u 20 sati.
Kvartet će izvesti renomirani umjetnici, klarinetista Veljko Klenkovski, violinistkinja Nadežda Artamonova, pijanista Bojan Martinović i violončelista Dimitrij Prokofjev.
Jedno od najznačajnijih djela XX vijeka, „Kvartet za kraj vremena”, nastalo je tokom 1940. godine, u vrijeme kompozitorovog zarobljeništva pod njemačkom okupacijom, u logoru Gerlic u Šleziji. Neobična instrumentacija djela proizašla je iz činjenice da su se među zatvorenicima nalazila još tri muzičara, violinista, klarinetista i violončelista. Prvo izvođenje upriličeno je u logoru Stalag VIII A, 15. januara 1941. po izuzetno hladnom vremenu. Čin komponovanja u teškim uslovima je pomoglo kompozitoru da sačuva psihičko zdravlje.
Ova istorijska kompozicija je prvo i jedino kamerno djelo u Mesijanovom opusu i predstavlja prekretnicu u njegovom stvaralaštvu. Kvartet sadrži osam stavova: Kristalna liturgija, Vokaliza za Anđela koji najavljuje kraj vremena, Bezdan ptica, Međuigra, Slavljenje vječnosti Isusa, Ples gnjeva, za sedam truba, Splet duga, za Anđela koji najavljuje kraj Vremena i Slavljenje Isusove besmrtnosti.
Djelo je programski bazirano na biblijskoj priči koju je autor simbolički povezao sa konkretnim okolnostima. Kroz ovo djelo Mesijan je nagovijestio karakteristike daljeg razvoja svog muzičkog jezika koji se, pored rada na melodijskim obrascima vezanim za proučavanje ptičijeg pjevanja i njegovog transponovanja u muziku, kretao ka razrađivanju tehnike formulisanja modusa i razvoju potencijala ritmičke komponente djela.
Olivije Mesijan (Olivier Messiaen, 1908-1992) je svojim djelovanjem snažno uticao kako na svoje savremenike, tako i na buduće generacije muzičara. U zapadnom svijetu savremene muzike, muzikološkom krugu i umjetnosti uopšte, Mesijan se smatra za jednog od najznačajnijih predstavnika poslijeratne avangardne muzike. Nezavisan u svom stvaralaštu od bilo koje škole, živio je i stvarao u atmosferi ispunjenoj raznovrsnim učenjima i strujanjima slobodnog duha. Njegov lični muzički izraz rezultirao je novim muzičko-vrijednosnim sistemom sa dalekosežnim posljedicama po savremenu muziku. Mesijanov kompozicioni stil karateriše sinteza emocionalne ekspresivnosti, religiozne posvećenosti i vrhunske intelektualne kontrole muzičkog materijala. Formirao je originalan muzički jezik inspirisan prirodom, njegujući sklonost i interesovanje ka religioznim i mističnim fenomenima – muzici ptica.
Posvećen kulturi i privržen njenoj suštini, Kulturno – informativni centar ,,Budo Tomović’’ dao je izuzetan doprinos u kreiranju dinamičnog i raznovrsnog kulturnog života u Glavnom gradu, i u prethodnoj godini. Sa namjerom da zadržimo prepoznatljivo mjesto na regionalnoj mapi glavnih kulturnih centara, uspješno smo i u 2024. za oko 46 hiljada posjetilaca organizovali više od 320 programa koji su se odvijali na svim scenama i u prostorima KIC-a.
Uz bogat godišnji plan koji smo realizovali u potpunosti, uspjeli smo i da odemo korak dalje i tom programima brojnom spisku, dodamo značajan broj novih aktivnosti. Naša međunarodna Manifestacija kamernih dramskih ostvarenja MAKADO ugostila je neka od velikih domaćih i regionalnih glumačkih imena poput – Tanje Bošković, Tihomira Stanića, Zijaha Sokolovića… Na velikoj sceni KIC-a gostovali su nam i Andrija Milošević, Sloboda Mićalović, ali i prvi put – satiričar i humorista Zoran Kesić sa svojim projektom ,,Priče i pesme”. KIC-ova koprodukcija ,,Jelena Savojska’’ zabilježila je niz uspješnih gostovanja u zemlji i regionu. Uz odlične goste Regionalnog književnog festivala Literitorija, ali i predstavljanja crnogorskih autora, priredili smo više književnih večeri regionalno poznatih pisaca poput Srđana Srdića, Edina Krehića, Damira Šodana, ali i književno-muzički projekat hrvatskih stvaralaca Ivana Hercega, Nine Romić i world music dive Dunje Knebl.
Za poštovaoce sedme umjetnosti organizovali smo više tematskih ciklusa filmova, ali i projekcije domaćih i evropskih igranih i dokumentarnih ostvarenja u saradnji sa nekoliko ambasada.
U partnerstvu sa Filmskim centrom Crne Gore i Crnogorskom kinotekom, KIC je bio domaćin crnogorske premijere filma ,,Supermarket’’ reditelja Nemanje Bečanovića. Kroz muzički segment, ugostili smo niz umjetnika, mlade talente, kamerne sastave, istaknute džez instrumentaliste i vokalne izvođače. U okviru naših muzičkih manifestacija, ali i kroz festival i gostovanja, nastupili su umjetnici poput pijaniste Bojana Zulfikarpašića, džez sastava Lorana Kulondra, fado umjetnice Tamare Jokić, sevdah sastava Divanhana, EKV Tribute benda, ali i virtuoza na gitari iz Španije, Italije, Meksika. Premijerno je u saradnji sa Francuskim institutom izvedena muzička priča ,,Mali princ’’ u kojoj su podjednako uživali i djeca i odrasli. Renomirani makedonski Nacionalni ansambl narodnih igara i pjesama ,,Tanec’’ u okviru turneje nastupio je u KIC-u u čast obilježavanja 75 godina postojanja.
Više akademskih likovnih stvaralaca imalo je svoja samostalna predstavljanja u našem holu, kao i kolektivne postavke radova, foto – dokumentarne izložbe, strip, ali i izložbe nastale u okviru međuinstuticionalne saradnje. Folkorni ansmabl KIC-a zabilježio je aktivnu sezonu nastupa i gostovanja uz sjajan godišnji koncert. Uspješno je stvarao i Forum mladih pisaca KIC-a, kao i talentovani članovi Dodest radionice glume…
Rekonstruisana scena, nova bioskopska sala…
Djelovanje KIC-a umnogome zavisi i od adekvatnih prostorno – tehničkih uslova, pa smo i 2024. godine ulagali u infrastrukturne kapacitete. Ističemo da je nabavljena oprema za scensku rasvjetu i scensko ozvučenje (vrijednost oko 120 hiljada eura), obezbijeđena oprema za ozvučenje u folklornoj sali, ali i instaliran novi, savremen sistem video nadzora. U prethodnoj godini započet je i veliki projekat digitalizacije Velike sale KIC-a, kroz sufinansiranje podržano od strane Filmskog centra Crne Gore, Ministarstva kulture i Glavnog grada, Projekat koji ulazi u završnu fazu omogućiće publici da uživa u savremenoj bioskopskoj sali i projekcijama kako domaćih tako i evropskih i svjetskih kinematografskih ostvarenja. Na samom kraju 2024. realizovana je rekonstrukcija velike scene tako da smo u 2025. ušli sa funkcionalno i esteski unaprijeđenom scenom. Radovi u vrijednosti oko 30 hiljada eura obuhvatili su uklanjanje stare konstrukcije i scene, postavljanje i nivelaciju te kompletnu zamjenu dasaka, više slojeva podloge, zatim hoblovanje, postavku lajsni, ali i sveoubuhvatnu zvučnu izolaciju.
2025 – šta nam predstoji
Sa ambicioznim planom i programom u godini jubileja kada će naša Ustanova obilježiti šest decenija trajanja, cilj nam je i da programom postavimo nove standarde i napravimo značajnu razliku kada je riječ o kulturnom životu u Podgorici. U duhu jubileja biće sve naše tradicionalne manifestacije, gdje ćemo otići i korak dalje i kreirati projekte koji će uključiti saradnju aktuelnih mladih stvaralaca i nekadašnjih saradnika Doma Omladine / KIC-a. Publika će biti u prilici da uživa u sjajnim koncertima regionalnih i evropskih muzičara, od kojih će neki prvi put nastupiti u našem gradu i državi. Ugostićemo umjetnike sa svih strana svijeta, predstavnike world – music žanra, ali i pop-rok-a, bluza, fanka i džeza, a među njima će biti i dobitnika prestižne nagrade Gremi.
Novim konceptom i pristupom želimo da upravo KIC donese potpunu novinu kad je riječ o urbanoj, avangardnoj, ali i kulturi uopšte. Poslije duže vremena, pokrenućemo i jednu novu radionicu, prvenstveno namijenjenu mladima. Publika može očekivati i odlične koprodukcije, nove teatarske i književne projekte, filmske večeri koje će u 2025. osim u DODEST-u, biti organizovane i u našoj modernoj i digitalizovanoj bioskopskoj (velikoj) sali.
Nova ulaganja i adaptacije
U dijelu kapitalnih izdataka planirana su i značajna infrastrukturna ulaganja, kao i unapređenje tehnike i opreme. U 2025. biće uložena dodatna sredstva u rasvjetu u Velikoj sali, kao i u tonsku opremu. U cilju poboljšanja muzičke djelatnosti i organizacije ovih programa biće obezbijeđen i muzički instrument pianino, a za potrebe dječjeg folklornog ansambla biće kupljeno i 20 kompleta muške i ženske crnigorske nošnje. U dijelu investicionih ulaganja biće adaptirane podrumske i prostorije u prizemlju, kao i šminkernica na sceni u Velikoj sali.
Želja i prioritet svakako ostaje temeljna rekonsturkcija Velike sale, ali i terase KIC-a, za koju je ove godine planirana izrada projekta. To prijeko potrebno ulaganje bi u ogromnoj mjeri unaprijedilo pripremu, organizovanje i izvođenje programa. Takva sala i terasa, na kraju, bile bi i pravi reprezent svega onoga što KIC simbolizuje za kulturu ovog grada i države.
Višestruko nagrađivani hor „Zima” iz Bara, održaće cjelovečernji koncert u četvrtak, 16. januara, u sali DODEST, u 20 sati.
Na svom premijernom nastupu u KIC-u hor će izvesti kompozicije Johana Sebastijana Baha, Đakoma Pučinija, Grega Gilpina, Vladimira Lisa, Zdenka Runjića i Draga Britvića, Franca Gruvera, Karla Dženkinsa, Pola Makartnija i Džona Lenona, Arnoa Babadžanjana i dr.
Hor „Zima” je formiran 2015. godine u Baru. Dvostruki je laureat međunarodnog takmičenja horova u Herceg Novom (srebrna i bronzana nagrada). Učesnik je festivala „Barski ljetopis”, „Živa ulica” i Božićnog festivala “Dukley Gardens”, susreta horova na Cetinju 2023. godine i festivala „Mokranjčevi dani” u Negotinu 2024. godine, gdje je dobio povelju za izvođenje muzike Sergeja Tanejeva. Dobitnik je takođe zlatne plakete Međunarodnog festivala u Kikindi. U okviru manifestacije „Niške horske svečanosti”, hor je prošle godine osvojio nagradu za koherentno izvođenje crnogorske horske muzike. Horom Zima, koji ove godine obilježava 10 godina postojanja, rukovodi Varvara Lojko.
