Podgorička publika ubuduće će kinematografska ostvarenja biti u prilici da gleda u digitalizovanoj bioskopskoj sali Kulturno – informativnog centra „Budo Tomović”. Tehnički savremeno opremljena bisokopska sala sinoć je svečano otvorena crnogorskom premijerom dugometražnog igranog filma „Nakon ljeta”, nagrađivanog bosansko – hercegovačkog reditelja Danisa Tanovića.
Ukazujući na posebno mjesto koje filmska umjetnost ima u istoriji Podgorice, direktorica KIC-a „Budo Tomović’’ Aida Batilović je mnogobrojnu publiku podsjetila na važan doprinos Kino kulture kao institucije koja je bila “svojevrsni simbol gradskog duha”.
“Danas, kada govorimo o digitalizaciji bioskopske sale KIC-a „Budo Tomović“, ne govorimo samo o tehničkoj modernizaciji – govorimo o nasljeđu koje želimo da očuvamo i unaprijedimo. Naša ustanova, kao centralna kulturna institucija Glavnog grada, u kontinuitetu njeguje tu tradiciju kroz pažljivo osmišljen i raznovrstan filmski program. U protekloj deceniji, prikazali smo na stotine filmskih naslova, kroz program rada, sarađujući sa brojnim ambasadama, kulturnim centrima i međunarodnim partnerima, promovišući klasike, autorski, dokumentarni i umjetnički film”, navela je Batilović.
Istakla je takođe da se sa digitalizacijom ove sale otvara novo poglavlje za KIC „Budo Tomović”.
“Omogućavamo publici prijem filmskog sadržaja u skladu sa savremenim tehničkim standardima, ali i stvaramo nove uslove za edukaciju, prezentaciju domaćih ostvarenja i međunarodnu saradnju. Naša ambicija je da bioskopski program KIC-a nastavi da bude prostor filmskog izraza koji inspiriše, obrazuje i podstiče razmjenu ideja”, navela je direktorica KIC-a.
U ime Ministarstva kulture i medija Crne Gore, kao jednog od tri sufinansijera projekta digitalizacije, ministarka, dr Tamara Vujović, istakla je da je uvjerena da će ova sala biti mjesto susreta, mjesto koje oplemenjuje i budi emocije.
“Ministarstvo kulture i medija, zajedno sa Filmskim centrom Crne Gore i lokalnim samoupravama prepoznalo je značaj kinematografske infrastrukture, kao jednog od važnih preduslova za stabilan, kvalitetan i ravnomjeran kulturni život. Naš cilj je da svaka opština dobije svoju dvoranu spremnu za savremene filmske izazove. U pitanju je ulaganje u budućnost crnogorskog filma, u publiku koja treba da gleda savremeni film u savremenim uslovima. Do sada je digitalizovano deset bioskopa, a u sklopu tog procesa otvorena je i digitalizovana bioskopska sala u KIC-u’’, navela je Vujović.
Publici se obratila i Aleksandra Božović, direktorica Filmskog centra Crne Gore koja je kazala da je ova sala rezultat dugoročnog razmišljanja.
“Iza otvaranja digitalizovanog bioskopa kriju se trud, upornost i vjera u to da film i dalje ima svoje mjesto u životu ljudi. Sala u kojoj se večeras nalazimo spremna je da primi publiku željnu dobrih filmova, razgovora, susreta i emocija. Ima sve uslove da postane važno mjesto za filmsku umjetnost u Podgorici, ali ono što joj daje pravi smisao jeste publika – ljudi koji će da dolaze da gledaju filmove i dijele utiske koje su doživjeli u ovoj sali. Publika u Crnoj Gori ima pravo na sadržaje koji odražavaju našu stvarnost, naš senzibilitet i naše dileme”, kazala je Božović.
U digitalizovanoj sali publika je sinoć imala priliku da uživa u filmu „Nakon ljeta“, komičnoj drami oskarovca Danisa Tanovića. U glavnoj ulozi briljirala je glumica Anja Matković koja je i ko-scenaristkinja ovog filma.
“Film je aktuelan jer nas u ova tmurna vremena može vratiti na jedno predivno, idilično mediteransko ostrvo, te na jedno dva sata možemo zaboraviti tu našu tmurnu sadašnjost i uploviti u jednu zabavnu, duhovitu, a opet životnu priču sa elementima drame. Uvijek je izazovno raditi komediju, jer je najteže nasmijati ljude”, navela je Matković.
“Privilegija je raditi sa oskarovcem i biti u filmu koji je bio kandidat za Oskara. Ovo je jedna međunarodna priča koja povezuje sve države bivše nam Jugoslavije. Mislim da u tom smjeru kinematografija treba da ide, jer svi smo mi sa istog govornog područja i mislim da jedni druge moramo podržavati, pogotovo u tom segmentu umjetnosti koji je uvijek bio jedna vrsta mosta spajanja raznih državnosti”, istakao je glumac Luka Juričić.
Uloge uz Matkovićevu i Juričića tumače Uliks Fehmiu, Goran Navojec, Mario Knezović, Marija Škaričić, Mirela Brekalo, Snježana Sinovčić, Boris Ler, Ivana Roščić i Jadranka Matković.
Film je nastao u produkciji Propeler Filma (Hrvatska) i u koprodukciji sa kućama Tangaj Production (Rumunija), Obala Art Centar (Bosna i Hercegovina), Baš Čelik (Srbija) i Tramal Films (Slovenija). Producenti su Lana Matić, Boris T. Matić, Jelena Mitrović, Srdan Golubović, Mirsad Purivatra, Jovan Marjanović, Anamaria Antoci, Miha Černec i Jožko Rutar.
Rumunski pisac, muzikolog i džez kritičar Viržil Mihaju (Virgil Mihaiu) profesor džez estetike na državnoj Muzičkoj akademiji „G. Dima” u Klužu, održaće predavanje „Džez i Orijent” u okviru festivala „Mjesec poštovanja džeza u Crnoj Gori”, u četvrtak, 17. aprila u Multimedijalnoj sali KIC-a „Budo Tomović” u 19 sati.
Predavanje prati osnovnu temu ovogodišnjeg festivala „Jazz East & West” i doprinosi širem pogledu na džez umjetnost koja se decenijama širila i uticala na umjetnike u zemljama Bliskog i Dalekog istoka. Povratni uticaji i bogastvo svog etnosa koje su muzičari istoka dali džezu su takođe važan dio priče o kulturološkim i muzičkim uticajima, prožimanjima i dijalogu. Ugledni profesor Mihaju je čest gost festivala JAM doprinoseći obrazovnom dijelu programa kroz aktuelne teme, uvijek afirmišući džez u manje poznatim sredinama. Predavanje će održati na engleskom uz prateće audio i video primjere. Gostovanje prof. Mihajua pomogla je Ambasada Rumunije u Crnoj Gori.
O predavaču:
Pisac, džez kritičar, saradnik brojnih džez časopisa, učesnik na brojnim džez festivalima i koncertima, promoter rumunskog džeza i džeza u manje poznatim sredinama, autor knjiga o džezu, producent radio i televizijskih emisija o džezu, Viržil Mihaju godinama predaje džez estetiku na Državnoj muzičkoj akademiji „G. Dima“ u Klužu, osnivač je i direktor Kulturnog centra „Casa do Brasil“ i Latinoameričke biblioteke Univerziteta u Klužu. Takođe je urednik poglavlja „Džez kontekst“ u mjesečnom časopisu iz kulture „Steaua“ koji objavljuje Udruženje rumunskih pisaca. Isto udruženje mu je dodijelilo priznanje za objavljenu knjigu „Moj džez kontekst“ i proglasilo je 2022. za knjigu godine.
Od 1993. godine je honorarni saradnik Udruženja džez novinara Sjedinjenih Američkih Država, a od 1996. je i član PEN kluba u Rumuniji. Godine 1997. osnovao je Katedru za džez i postao profesor na predmetu Estetika džeza na Muzičkoj akademiji u Klužu. Od 1998. je počasni član Češko-rumunske kulturne asocijacije; 1999. je postao član kluba kritičara „Down Beat Jazz “; od 2001. godine član je uređivačkog kolegijuma magazina „Down Beat“ u Čikagu. Zvanje doktora stekao je izradom studije-monografije o F.S. Ficdžeraldu. Bio je član žirija „European Jazz Prize“ u Beču i uređivačkog tima magazina za kulturu „Tribuna“. Godine 2006. je bio direktor Rumunskog kulturnog instituta u Lisabonu i savjetnik u ambasadi Rumunije u Portugalu. Dobitnik je niza nagrada i odlikovanja.
Iranski muzičari nastanjeni u Beču čine Golnar & Mahan Trio koji će nastupiti 22. aprila u KIC-u “Budo Tomović” u okviru 18-tog izdanja fesivala Mjesec poštovanja džeza u Crnoj Gori – JAM 2025. koji se održava pod motom “Jazz East & West”.
Dan kasnije, 23.aprila, Golnar i Mahan prirediće duo koncert u Ministarstvu kultre i medija Crne Gore, u 20 sati.
Nudeći majstorski i svjež pristup umjetnosti muzičkog pripovijedanja, Golnar & Mahan Trio spaja elemente savremenog džeza, mikrotonalne moduse jugozapadne Azije, poliritmičke ritmove, evropsku kamernu i eksperimentalnu muziku, kako bi stvorili originalan zvuk. Zvuk koji elegantno privlači pažnju nove generacije kreativaca u evropskoj dijaspori čiji pristup i kulturne reference suočavaju uho naviklo na ono što bi savremena muzika mogla i trebala da bude.
Trio improvizuje svoj put kroz strukturisane kompozicije, moćne ritmove i najdelikatnije zvukove na majstorski način tako da se teško može primijetiti kompleksnost njihove muzike. Dubok zvuk koji svjesno izbjegava klišee i okvire kako bi se stopio u prostor bez žanrova, gdje se snaga muzičkog pripovijedanja slavi na izuzetno autentičan način.
O triju:
Iransko-kanadska pjevačica, kompozitorka, tekstopisac i multiinstrumentalistkinja, Golnar Šahjar (Golnar Shahyar) preselila se u Beč 2008. godine, kako bi nastavila muzičku karijeru tokom koje je sarađivala s umjetnicima poput Erkana Ogura, Alena Pereza i Simfoniskog orkestra Radija ORF, između ostalih. Godine 2011. upoznala je iransko-austrijskog gitaristu i kompozitora Mahana Miraraba, međunarodno aktivnog interpretatora persijske muzike kroz džez žanr. Od tada su postali nerazdvojni muzički partneri, sprovodeći svoju zajedničku viziju u svojim različitim bendovima i projektima. U njihovom zadivljujuće širokom zvučnom spektru Golnar & Mahan, vješto i inventivno dopunjenom vrhunskim austrijskim perkusionistom AmiromVahbom (Amir Wahba), može se pratiti njihov dugogodišnji muzički razvoj. Dostigli su umjetničku zrelost koja ostaje vjerna promjenljivom karakteru ljudskog izraza kroz muziku.
Mahan Mirarab / električna gitara, električna gitara bez pragova, bas gitara, elektronika
Amir Wahba / perkusije
Izvodi iz kritike:
„Muzika koja prevazilazi geografske i jezičke barijere.“ – All About Jazz
„Muzičko iskustvo koje vas najljepše i najnježnije vodi u neku udaljenu dimenziju.“ – Mica Austria
„Kada Golnar Shahyar pjeva, lako možete zaboraviti sve ostalo oko vas. Trio obogaćuje austrijsku muzičku scenu.“ – Helmut Jasper (Ö1)
„S “Derakht” Golnar i Mahan pružaju album koji ulazi pod kožu i koji vas magično privlači svakim zvukom, ima snažan uticaj i jednostavno ne pušta do samog kraja. Golnar Šahjar, Mahan Mirarab i Amir Vahba izvode pravo remek-djelo na svom debitantskom albumu, koji neće proći nezapaženo zbog izuzetno lijepog i lirskog zvuka.“ – Mica Austria
„Pjevajući kao ptica, Golnar na nježan način cvrči iznad plemenitih majstora, Mahana i Amira. Neizmjerno očaravajući koncert Golnar & Mahana je pravi simpozijum umjetnosti i filozofije, uz inspirativnu muzičku harmoniju među članovima benda.“ – Danas Newspaper
„Činilo se da izvođenje izuzetne pjevačice Golnar Šahjar nema vokalnih ograničenja. Uz tradicionalne melodije Bliskog istoka, njen vokal je kroz improvizovane linije ponovo djelovao kao dodatni instrument, dodajući Wahbi i Mirarabu slikovitu paletu emocija uz savršenu mjeru kontemplativnih harmonija. Nevjerovatno je kako se ova pjevačica razvija na sceni, kako je sveprisutna sa svojom izražajnom snagom, kao i nevjerovatnom gracioznošću i čežnjom. Njeno vokalno izvođenje preuzelo je fokus koncerta, a publika je bila zadivljena njenom slikovitom vokalnom briljantnošću.“ – rockline.si
Ulaznice su u prodaji po cijeni od 5 eura na biletarnici KIC-a, svakog radnog dana od 9 do 20h. Broj za info i rezervacije 664 237.
U okviru Mjeseca poštovanja džeza, s posebnim pijetetom najavljujemo ciklus Džez na filmu, posvećen nedavno preminulom Kvinsiju Džounsu, legendarnom kompozitoru i producentu. Fokus ovog programa su dva izuzetna ostvarenja – The Pawnbroker (Zalagaoničar) iz 1964. i In the Heat of the Night (U vrelini noći) iz 1967. godine, filmovi koji su, svaki na svoj način, obilježili epohu.
Prvi, u režiji Normana Džuisona, donosi uzbudljivu detektivsku priču sa američkog Juga, s nezaboravnim tandemom Sidni Poatje i Rod Stajger, ovjenčan sa pet Oskara, uključujući onaj za najbolji film. Drugi, u režiji Sidnija Lumeta, donosi potresnu priču o Holokaustu i otuđenju, s Rodom Stajgerom u ulozi traumatizovanog zalagaoničara.
Muzika Kvinsija Džounsa u ova dva filma oslikava potpuno različite svjetove. The Pawnbroker je njegov prvi filmski soundtrack, prožet sofisticiranim karipskim poliritmovima i uticajima bosanove, čime dočarava unutrašnju buru i odvojenost glavnog junaka. Nasuprot tome, In the Heat of the Night koristi bluz i soul motive, prenoseći sparnu, tešku atmosferu američkog Juga i napetost koja ključa ispod površine.
Posebno nam je zadovoljstvo što prikazujemo The Pawnbroker, rijetko viđeno remek-djelo, čija se muzika i danas ističe kao jedno od najautentičnijih džez filmskih ostvarenja.
Filmovi se prikazuju bez prevoda, uz titlove na engleskom jeziku. Ulaz je slobodan.
