Jedan od najistaknutijih i jedinstvenih trubača svoje generacije, Itamar Boročov iz Izraela otvoriće 18. izdanje festivala Mjesec poštovanja džeza u Crnoj Gori – JAM 2025, u utorak, 1. aprila u KIC “Budo Tomović” u 20 sati. Njegovo gostovanje nastaviće se u naredna dva dana u Kraljevskom pozorištu Zetski dom na Cetinju (2.april, u 20 sati) i u Bijeloj sali Međunarodne škole “Adriatic Open School” u Baru (3.april, u 19 sati).
Crnogorsku turneju Itamara Boročova podržala je Ambasada Izraela u Beogradu.
Svoju duboku ljubav prema džez tradiciji Itamar Boročov spaja sa zvucima svog djetinjstva. Odrastao je u kosmopolitskom lučkom gradu Jafi u muzičkoj porodici (sin je kompozitora i basiste Izraela Borčova, vođe ansambla East West, nazivan „Piter Gebrijelom Izraela“, a njegov brat Avri je kontrabasista). Sada živi u Njujorku, gdje stvara novi muzički hibrid iz široke palete uticaja svog bogatog globalnog okruženja. Odatle godinama gradi svoju međunarodnu karijeru gostujući širom svijeta. Nastupao je na četiri kontinenta i svirao u prestižnim dvoranama poput Linkoln centra, Kenedi centra, Ljetnje pozornice u Central parku, istorijskim džez klubovima “Blue Note” u Njujorku, “Ronnie Scott’s” u Londonu, koncertnim salama “Bimhuis” u Amsterdamu, “Flagey” u Briselu, kao i na međunarodnim festivalima Roskilde, Vitoria, Lviv, Montreal & Ottawa Jazz Festivals, London Jazz Festival, Moscow Jazz Festival, Tel Aviv & Red Sea Jazz Festivals, Jazz à Liège i Shanghai World Music Festival. Kvartet Itamara Borohova izabran je za nastup na WOMEX 2019 u Tampereu (Finska).
Dobitnik je prestižne nagrade “LetterOne Rising Stars Jazz Award” (evropsko izdanje) , koju mu je uručila džez diva Di Di Bridžvoter 2021. godine.
Album Arba (što na hebrejskom znači „četiri“) je Boročovljevo četvrto diskografsko izdanje kao vođe sastava, snimljen je tokom dva dana u aprilu 2022. godine u studiju “Big Orange Sheep” u Bruklinu, s kvartetom traženih njujorških muzičara i producentom Metom Pirsom, dobitnikom Gremi nagrade. Album je objavljenu izdanju “Greenleaf Music” 2023. godine. Devet kompozicija nastalo je tokom njegovog povratka u Jafu 2020. godine, koji je trebao biti kratak, ali se zbog pandemije produžio na godinu dana. U središtu njegove muzike je proučavanje Makama, bogatog sistema modusa karakterističnog za arapsku muziku, kao i uticaji sefardske muzike iz njegove sinagoge (koja vuče korijene iz srednjovjekovne Španije i Portugala) i američkog džeza. Njegov glavni instrument je četvrtonska truba s četiri ventila koja je izrađena po posebnoj narudžbini, u izradi firme “Monette”, kako bi uključio makama (Maqama) u svoje sviranje tj. bliskoistočne mikrotonske moduse koji su muzički jezik njegovog tradicionalnog nasljeđa. Melodije su snažne i upečatljive, a muzika topla i prijemčiva, poziva slušaoca u intimno zvučno okruženje.
Boročov je prvi put čuo sefardsku muziku u svojoj lokalnoj sinagogi i upijao makame šireg Bliskog istoka i sjeverne Afrike, uz razne druge muzičke uticaje. Trubu je počeo da svira s jedanaest godina i potpuno se posvetio istraživanju džeza, nadahnut trubačkom tradicijom Luja Armstronga, Klarka Terija, Majlsa Dejvisa, Kenija Dorama, Lija Morgana i Bukera Litla, pa sve do Vintona Marsalisa, dok za svoj sigurni, ali sanjivo topao, prozračan ton kao uticaj navodi Bena Vebstera. Godine 2007. Boročov se preselio u Njujork kako bi studirao na “New School” i prisustvovao čuvenim sedmičnim radionicama džez majstora Berija Harisa. Duboko poznavanje različitih muzičkih disciplina izražava prirodno u svom originalnom džez stvaralaštvu, gradeći most između Bliskog istoka i modalnih stilova Majlsa Dejvisa, Džona Koltrejna i drugih.
„Ova sinergijska potraga ostvarena je s velikim integritetom, pokazujući duboko znanje moguće samo kod onoga ko je ove tradicije iskusio iz prve ruke.“ – Jazz Magazine
Kao kompozitor, Boročov je pisao po narudžbini za Simfonijski orkestar “Brazos Valley” u Teksasu (Svita za džez kvartet i gudački orkestar “Emergence”), dok je za njega specijalno komponovao Šenen Estrajher (Shanan Estreicher) djelo “All You Shining Stars” za improvizovanu trubu i gudački septet, objavljeno u maju 2023. za “Composers Concordance”.Pored četiri autorska albuma, Boročov je snimio još četiri s grupom “Yemen Blues”, čiji je bio osnivač, aranžer i koproducent.
Itamar Boročov je spektakularan trubač s jedinstvenim glasom, koji spaja zvuke Izraela, Bliskog istoka, Sjeverne Afrike i amerčkog džeza u harmoničnu cjelinu. Njegovi predstojeći koncerti u Crnoj Gori obećavaju posebno iskustvo.
Ulaznice su u prodaji na biletarnici KIC-a po cijeni od 10 eura, broj za info i rezervacije je 664 237.
Duo Milutin Radulović, violina i Miljana Nikolić, klavir prirediće koncert u okviru ciklusa „Mladi talenti” u utorak, 25. marta, u velikoj sali KIC-a „Budo Tomović”, u 19 sati.
Na programu su djela Johana Sebastijana Baha (Sonata za violinu i klavir u A-duru, BWV 1015), Johanesa Bramsa (Sonata za violinu i klavir u d-molu, op.108) i Morisa Ravela (Tzigane, koncertna rapsodija za violinu i klavir).
Rođen u Podgorici 2002. godine, Milutin Radulović istovremeno studira violinu na Muzičkoj akademiji u Sarbrikenu (Njemačka), u klasi prof. Gordana Nikolića i na Muzičkoj akademiji u Sarajevu, u klasi prof. Marka Simovića. Završio je Srednju muzičku školu za muziku i balet „Vasa Pavić“ u Podgorici (u klasi M. Simovića). Učestvovao je na mnogim takmičenjima, među kojima su najznačajnija: „Whitgift International Music Competition” u Londonu (2019), gdje je bio jedan od finalista, i „Polyhymnia” u Skoplju, gdje je osvojio prvu nagradu tri godine zaredom (2019-2021). Pohađao je majstorske kurseve za violinu, kamernu muziku i orkestar u regionu, Evropi i SAD. Redovni je polaznik „Ljetnjeg kampa za kamernu muziku“ na Ivanovim koritima. Član je Sarajevskog gradskog orkestra. Kao solista je nastupao sa orkestrom crnogorskih muzičkih škola u projektu „Muzički krug“ 2019. godine. Izveo je tri resitala u KIC-u „Budo Tomović“ u okviru ciklusa „Mladi talenti“. Tokom sezone 2022/2023, Milutin je u više navrata bio angažovan kao član Crnogorskog simfonijskog orkestra, Sarajevske filharmonije i Simfonijskog orkestra u Mostaru. U januaru 2023. godine, imao je priliku da nastupi kao solista sa akademskim orkestrom u Sarajevu. Usavršavao se na seminarima kod uglednih umjetnika kao što su: Roman Simović, Arkadij Vinokurov, Robert Lakatoš, Stefan Milenković, Sreten Krstić, Ivo Stankov, Vujadin Krivokapić, Klara Fleder-Pantilon, Onder Baloglu, Marko Josifoski, Kristof Popen, Anton Martinov, Gordana Matijević Nedeljković, Dmitrij Prokofjev i drugi. Platforma Mladi evropski ambasadori (YEA), kreativna mreža mladih aktivista sa cijelog Zapadnog Balkana, dodijelila mu je 2022. godine titulu „Mladi evropski ambasador iz Crne Gore”.
Pijanistkinja Miljana Nikolić, pohađala je Srednju muzičku školu „Vasa Pavić” u Podgorici u klasi Dragice Perović. Dobitnica je nagrade „Luča“ i proglašena je đakom generacije. Diplomirala je na Akademiji umjetnosti u Novom Sadu, u klasi prof. Biljane Gorunović. Svoje školovanje je nastavila u Italiji, gdje je upisala drugi master na Konzervatorijumu „Niccolo Piccinni” u Bariju, u klasi prof. Paskualea Ianonea. Trenutno završava drugu godinu master studija. Dobitnica je više nagrada na domaćim i međunarodnim takmičenjima u kategorijama za solo klavir i kamernu muziku, među kojima se izdvajaju: laureat svoje kategorije i apsolutni pobjednik međunarodnog takmičenja u Koriljanu (Italija, 2024), laureat na takmičenju „Polyhymnia“ u Skoplju (2019), Prva nagrada na takmičenju „Spinazzola” (2024), prva nagrada na takmičenju „Molfetta” (2024). U disciplini Kamerni ansambl laureat je muzičkih takmičenja u Nišu i „Isidor Bajić” u Novom Sadu (2019). Učestvovala je na muzičkom festivalu u švedskom gradu Jarna, gdje je svirala na brojnim majstorskim kursevima i koncertima, kao solista i u kamernom sastavu. Više puta je svirala na festivalu „A fest” u Novom Sadu, kao i na brojnim koncertima u organizaciji Akademije umjetnosti. Svoj prvi solistički koncert je održala 2016. godine u Nikšiću uz pomoć organizacije „Podrška kulturi Nikšića”. Učestvovala je na brojnim seminarima poznatih pijanista i pedagoga među kojima su: Boris Kraljević, Aleksandar Serdar, Tatjana Prelević, Vedrana Kovač, Vladimir Bočkarjov, Leichtfried Horst i Kalman Drafi. Tokom 2020. i 2021. godine bila je članica udruženja „Visoko C“ koje izvodi dječije opere u školama, vrtićima i kulturnim centrima sa ciljem da se djeca upoznaju sa klasičnom muzikom na interesantan način. U okviru KIC-ovog koncertnog ciklusa „Mladi talenti” nastupila je 2022. godine, kao članica klavirskog trija „Iskra”.
Poznati muški vokalni ansambl „A Filetta” sa Korzike prirediće koncert u okviru manifestacije „Mjesec proslave Frankofonije“ u srijedu, 19. marta, u velikoj sali KIC-a „Budo Tomović”, u 20 sati.
Premijerni nastup ansambla „A Filetta“ organizujemo u saradnji sa Francuskim institutom u Podgorici.
Muzika vokalnog sastava „A Filetta” je polifonog vokalnog izraza, koji izvire iz moćne usmene tradicije ostrva Korzika. Osnovan 1978. godine, u malom korzikanskom mjestu Balanje, nekoliko mladića su se okupili, odlučni da doprinesu očuvanju skoro zaboravljene usmene tradicije svog kraja.
Njihov muzički put bio je dug, ponekad nepredvidiv, ali uvijek obogaćen novim otkrićima i čudesnim susretima. Zbog toga će pjevači s ponosom reći da je „susret“ utkan u njihov muzički identitet. Upravo ta otvorenost učinila je da je ova grupa pjevača svoje muzičko istraživanje proširila i van granica sopstvenih korijena. Iako su potekli iz srca Korzike, baš poput paprati s kojom su se poistovjetili – korzikanskog “a filetta” – i kojom su simbolički opisali način svog pjevanja, članovi ovog ansambla vrlo brzo su se otvorili novim svjetovima – drugim kulturama, umjetničkim disciplinama i saradnjama sa različitim umjetnicima: izvođačima, kompozitorima, rediteljima i koreografima.
Ovaj izuzetni francuski vokalni sastav jedan je od najznačajnijih predstavnika polifone vokalne muzike, sa snažnim korijenima u korzikanskoj tradiciji. Ansambl je poznat po svom jedinstvenom pristupu muzici, gdje tradicija postaje polazna tačka za inovacije i eksperimentisanje. Njihov zvuk je bogat emocijama i harmonijama koje nadilaze kulturne granice, zbog čega su ostvarili brojne međunarodne uspjehe.
Repertoar koji danas njeguje ovaj vokalni sekstet vjeran je odraz njihovog muzičkog puta koji traje od početka osamdesetih godina prošlog vijeka. To je putanja koja je oblikovala pokret nastao iz usmene tradicije, ali koja se kroz njihovo stvaralaštvo neprekidno razvija, bez ograničenja i oslobođena svake dužnosti prema prošlosti. Na njihovim programima podjednako se nalaze sakralna muzika i svjetovne pjesme raznih uticaja, filmske partiture stvorene u saradnji sa Brunom Kuleom, muzika komponovana za koreografije Sidija Larbija Šerkoija, ali i horovi za antičke tragedije i rekvijem naručen za Festival u Sen Deniju.
Sastav „A Filetta” je do danas objavio niz tematski osmišljenih albuma, koji čine osnovu njihovih koncertnih programa. Jedan od najvažnijih projekata, koji je povezan s promocijom i očuvanjem nekada ugrožene usmene tradicije korzikanske polifonije, je program „Pulifunie, Canti e soni di Corsica”, objavljen tokom 80-ih godina prošlog vijeka na pet albuma. Album „Ab eternu” iz 1992. godine prvi je na kojem je naglasak stavljen na sakralne i svjetovne originalne kompozicije članova ansambla. Sljedeći album „Una tarra ci hé”, objavljen 1994. godine, sadrži niz obrada uz instrumentalnu pratnju, čiji tekstovi dočaravaju istoriju, vjerovanja i ljubav prema Korzici; nagrađen je prestižnom nagradom „Grand Prix Académie Charles Cros”. Na albumu „Passione” su različite originalne kompozicije, pretežno Žan-Kloda Akvavivea, s tematikom Hristovih muka, koje je ansambl izvodio u Kalviju od početka 90-ih. Ovaj album je osvojio najvažnije francuske diskografske nagrade „Le Choc du Monde de la Musique” i „Le Diapason d'Or”.
Kompozicije na albumu „Intantu” obuhvataju period od 1994. do 2002. godine, opisujući dio njihovog stvaralaštva posvećen pozorištu, filmskoj muzici (u saradnji sa Brunom Kuleom), kao i saradnjama sa umjetnicima sa Sardinije, iz Gruzije i Bugarske. Pored toga, kompozicije koje je Bruno Kule napisao za ovaj sastav objavljene su na posebnom albumu „Si di me”. Album „Medea” sadrži muziku za istoimenu pozorišnu predstavu rađenu prema Senekinom tekstu. Ovi albumi sadrže muziku koja se oslanja na vokalnu tradiciju Korzike.
Album „Bracanà” (u prevodu „zrele boje“) sa četrnaest, do sada neobjavljenih, pjesama takođe je nagrađen. Na albumu „Mistico Mediterraneo”, tradicionalni izraz spaja se s eksperimentalnim u nizu kompozicija osnivača ansambla Žan-Kloda Akvaviva, a na albumu se pojavljuju trubač Paolo Frezu i bandoneonista Daniele di Bonaventura.
Multimedijalni spektakl popularne avangardne umjetnice Ane Đurić Konstrakte i benda „Zemlja gruva” biće održan u organizaciji KIC-a „Budo Tomović” 11. aprila, na velikoj sceni, sa početkom u 20 sati.
Na repertoaru koncerta koji će obilježiti autentičan spoj muzike, umjetničkog performansa i inovativne upotrebe najnovijih tehnologija biće hitovi koje je Ana Đurić objavila pod umjetničkim imenom Konstrakta, ali i cijeli autorski opus benda „Zemlja gruva”.
Ana Đurić, odnosno Konstrakta po zanimanju je arhitekta, a po vokaciji tekstopisac, kompozitor i vokal. Kao članica proslavljenog benda „Zemlja gruva”, nastupala je na svim najvećih muzičkih festivala u Srbiji i u regionu. Sa bendom je takođe nastupala zajedno i na koncertima popularnog američkog muzičara Si Lo Grina, francuskog sastava Novel Vag, ali i na posljednjem koncertu Ejmi Vajnhaus u Beogradu 2011. godine. Od 2020. godine kada započinje solo karijeru, Konstrakta učestvuje u kreiranju svakog svog video spota primjenjujući multimedijalan i konceptualan pristup. Konstrakta je 2022. godine predstavljala Srbiju na Evroviziji, gdje je sa hitom „In corpore sano” osvojila peto mjesto, ali i nagradu „Marsel Bezansson”, zvanično priznanje Evrovizije koje se dodjeljuje za najbolje umjetničko izvođenje. Konstraktina originalnost i kreativnost osvježavajuća je i jedinstvena, a njen nastup na Evroviziji imao je sličan konceptualni pristup kao njena sunarodnica i umjetnička inspiracija Marina Abramović. Evrovizijski hit „In corpore sano“ je dio projekta Triptih u okviru kojeg su i pjesme „Nobl“ i „Mekano“, a autorka svih tekstova je Konstrakta. Triptih, pored društveno angažovanih poruka, donosi i vizuelni koncept koji je takođe osmislila i dizajnirala Ana Đurić.
Ulaznice se po cijeni od 25 eura mogu kupiti svakog radnog dana na biletarnici KIC-a (9-20h), a broj za informacije i rezervacije je 020 664 237.
Jedanaesti koncert u okviru ciklusa „Kompozitorke iz sjenke” održaće se u okviru muzičkog programa KIC-a „Budo Tomović“ u četvrtak, 6. marta, u velikoj sali, u 20 sati.
Ciklus „Kompozitorke iz sjenke” posvećen je muzičkom stvaralaštvu žena i njihovom doprinosu muzici uprkos vjekovnom zanemarivanju.
Koncertni repertoar jedanaestog izdanja ovogodišnjeg martovskog ciklusa sadrži djela Sanje Drakulić („Drive”, za solo klavir), Nađe Bulanže („Tri komada”, za violončelo i klavir), Rebeke Klark („Prelude, Allegro, Pastorale”, za violu i klarinet), Karolin Šou („Entr'acte”, za gudački kvartet) i Aleksandre Vrebalov („Pannonia Boundless”, za gudački kvartet). Ujedno, kompozicije Karolin Šou i Aleksandre Vrebalov biće premijerno izvedene u Crnoj Gori.
Za potrebe izvođenja ovog specijalnog programa angažovani su iskusni umjetnici, pijanista Amir Džaković,violončelista Dmitrij Prokofjev, klarinetista Damjan Begović, violistkinja Mirjana Jovanović, kao i mladi violinisti Luka Perazić i Viktor Huter i violista Gljeb Bednjakov.
Ciklus „Kompozitorke iz sjenke” je kreiran u okrilju muzičkog programa KIC-a „Budo Tomović” 2015. godine, na inicijativu Maje Popović, urednice muzičkog programa. Ovaj ciklus okuplja uglavnom domaće instrumentaliste, soliste i kamerne muzičare u raznovrsne ansamble i doprinosi da se na našoj muzičkoj sceni čuju djela jedinstvene vrijednosti koje su stvarale kompozitorke u sjenci moćnih mentora, porodičnih i društvenih normi epoha u kojima su živjele. U okviru ciklusa su takođe prisutne i savremene autorke koje za života imaju bolji status nego njihove prethodnice. Do sada je izvedeno 46 djela kompozitorki sa Balkana, Evrope, Amerike i Azije, od kojih većina premijerno u Crnoj Gori. Ciklus „Kompozitorke iz sjenke“ je jedinstven program u našoj zemlji koji pruža publici priliku da se upozna sa stvaralaštvom kompozitorki i bogatim muzičkim nasljeđem koje su ostavile istoriji muzike.
O kompozitorkama:
Engleska kompozitorka i violistkinja Rebeka Klark (Rebecca Clarke, 1886 – 1979) je bila poznata po svojim kamernim djelima koja su uključivala violu. Rođena i odrasla u Engleskoj, sa majkom Njemicom i ocem Amerikancem, Rebeka je veći dio svog odraslog doba provela u Sjedinjenim Državama i imala je i englesko i američko državljanstvo. Odrastanje u kasnoviktorijanskom ambijentu, pored okrutnog oca, opisala je u svojim memoarima (1969-73). Međutim, njena porodica je bila umjetnički nastrojena i podržavala je njene muzičke studije. Smatrana je za jednog od najznačajnijih britanskih kompozitora u periodu između dva svjetska rata. Djetinjstvo je provela u Londonu, učeći njemački i engleski jezik. Studirala je na Kraljevskom muzičkom koledžu u Londonu i postala jedna od prvih žena-studenata na smjeru Kompozicija, pod mentorstvom Čarlsa Vilersa Stenforda. Časove viole je pohađala kod Lajonela Tertisa, jednog od najboljih violista tog vremena. Kasnije je odabrana da svira u Kraljičinom orkestru, što ju je učinilo prvim ženskim profesionalnim orkestarskim izvođačem. Nakon što ju je otac izbacio iz kuće, zbog neslaganja s njenim privatnim životom, napustila je Kraljevski muzički koledž, i utjehu je našla u sviranju viole; ubrzo zatim se preselila u SAD (1916), gdje je započela karijeru violiste. Njena kompozitorska karijera je takođe bila u usponu; uz podršku njene komšinice Elizabet Sprejg Kulidž, konkurisala je sa Sonatom za violu i klavir 1919. na takmičenju kompozicije čiji je mecena bila upravo Kulidž. Podijelila je prvo mjesto sa Švajcarcem Ernstom Blohom (kasnije je Bloh proglašen za pobjednika jer su članovi žirija, između ostalog, smatrali da je nemoguće da je žena komponovala tako savršeno djelo). Udajom za uglednog profesora klavira Džejmsa Friskina 1944. godine, nije uspijevala da poboljša svoj život; morala je da bira između porodičnih obaveza i komponovanja. Da bi brak uspio, prestala da komponuje i izvodi svoja djela. Posle smrti muža, počela je da piše memoare pod nazivom “I ja sam imala oca” koje je završila 1973. godine. Slikovito je predstavila svoj rani život, psihičko i fizičko zlostavljanje od strane njene braće i oca koji nijesu podržavali njen umjetnički talenat i rad. Njena muzika obuhvata razne stilove 20-tog vijeka, uključujući impresionizam, postromantizam i neoklasicizam. Napisala je oko sto radova (uključujući pjesme, horske i kamerne kompozicije i muziku za klavir), samo je dvadeset bilo objavljeno za njenog života; njena djela dugo nijesu bila objavljivana ni nakon njene smrti 1979. godine. Muzikolozi Lijana Kurtis i Džesi An Ovens, profesori na Univerzitetu u Brendajsu, Masačusets/SAD, osnovali su 2000. godine, Društvo “Rebeka Klark“, u okviru Centra za istraživanje ženskih studija, sa ciljem da afirmišu interesovanje za njen život i muziku, podrže i ohrabre izvođače, izdavačke kuće i publikacije u vezi s njenim likom i djelom. Djelo u tri stava Prelude, Allegro i Pastorale kompozitorka je napisala 1941.godine u Americi, i posvetila svom bratu Hansu Klarku (poznatom biohemičaru) i njegovoj ženi Fridi. Hans je svirao klarinet a Frida violinu i oboje su bili dobri amaterski muzičari. Ipak, Rebeka je pisala za svoj instrument, violu, što je doprinijelo harmoničnom skladu dva instrumenta sličnog opsega. Do 1942. Klark je radila kao guvernanta, i to je bilo njeno prvo zaposlenje van muzičke profesije. Sa ovim djelom konkurisala je za učešće na festivalu Međunarodnog društva za savremenu muziku koje se održavalo na Univerzitetu Kalifornije u Berkliju. Festivalska komisija je prihvatila njenu kompoziciju, među 33 rada, od kojih je ona bila jedina kompozitorka. Svoje djelo je opisala kao nepretenciozno: na početku kratki skroman preludijum; Allegro ima karakter tokate, pošto daje izvođačima puno šansi da pokažu što mogu da sviraju. Radi se manje-više o “pisanju u ogledalu” i u kodi instrumenti se, dodatno, neprestano prožimaju. U sredini stava je dugi dio – fugato, koji slijedi posle druge teme u picikato akordima viole. Treći stav, “Pastorale”, melanholičan i nostalgičan, čisti je misaoni monolog koji izvode dva instrumenta dopunjavajući se. Stavovi kompozicije su napisani da se izvode ovim redom, mada se, po riječima kompozitorke, mogu izvoditi kao zasebne cjeline.
Kompozitorka i dirigent Nađa Bulanže (Nadia Boulanger, 1887-1979) rođena je u Parizu, okružena muzikom, kao dijete ruske princeze Raise Mišetski i Ernesta Boulanžea, uglednog profesora na pariškom konzervatorijumu. Studirala je kompoziciju na pariškom konzervatorijumu, kod čuvenog Gabrijela Forea a časove pjevanja je pohađala kod svog oca. Četiri godine kasnije, njena kantata “Sirena” (La Sirene) je zauzela drugo mjesto na takmičenju Prix de Rome (1908). Ipak, nakon prerane smrti njene mlađe sestre Lili, prve kompozitorke koja je dobila Rimsku nagradu (1913), Nađa je prestala da komponuje i posvetila se podučavanju i dirigovanju. Imala je ogroman uticaj na veliki broj kompozitora i muzičara uopšte, naročito kroz svoj pedagoški rad na Američkom konzervatorijumu u francuskom gradu Fontenblou. Predavala je kompoziciju mnogim generacijama, danas poznatih američkih kompozitora kao što su: Aron Kopland (Aaron Copland), Volter Piston (Walter Piston), Tia Masgrejv (Thea Musgrave), Kvinsi Džons (Quincy Jones), Filip Glas (Philip Glass), Astor Pjacola (Astor Piazzolla) i drugi. Nađa je prva žena koja je dirigovala Kraljevskim simfonijskim orkestrom u Londonu, i srušila dotadašnja rodna pravila skoro svakog velikog orkestra. Na poziv Leonarda Bernštajna, dirigovala je Njujorškom filharmonijom, zatim i simfonijskim orkestrima u Bostonu i Filadelfiji. Dobila je mnoga priznanja među kojima se izvdaja Legija časti (1977). Djelo Tri komada za violončelo i klavir je nastalo 1914. (objavljeno 1915) kao aranžman originalne kompozicije Tri komada za orgulje, koja je napisana 1911. godine. Prvi komad je nježan i improvizujući, podsjeća na Debisijevo djelo za klavir „Snijeg pleše“. U drugom komadu, violončelo svira nostalgičnu melodiju, koja podsjeća na srednjovjekovno horsko pjevanje a kanonska imitacija iste se javlja u dionici klavira, sa isticanjem poliritmičkog pulsa. Treći komad, jedini od sva tri originalno komponovan za violončelo i klavir, je vragolast i razigran. Kompozitorka se vješto poigrala sa modalnošću: smjenjujući miksolidijski, frigijski i lokrijski modus. Sva tri komada su jedinstveno obojena i zajedno čine skladnu cjelinu.
Stvaralaštvo Sanje Drakulić (1963) širom je otvorilo prostore savremenog muzičkog života energičnom gestom moćnog stvaralačkog potencijala. Predstavnica prve generacije mladih kompozitora nove Hrvatske, teško proživjevši dramatične događaje jugoslovenskog raspada, jedva da je bila ušla u razdoblje umjetničke zrelosti, a već je postala autorka više od stotinu kompozicija u svim žanrovima savremene muzike: od velikih scenskih djela – opere i baleta, simfonija, koncerata, oratorijuma i horova, do kamerno-instrumentalnih kompozicija za različite sastave, solističkih instrumentalnih i vokalnih kompozicija te elektronske muzike. Svoje muzičko putovanje Drakulić je počela u rodnom Zagrebu: prvo u Muzičkoj školi “Lisinski”, a zatim na Muzičkoj akademiji, u klasi istaknute pijanistkinje P. Gvozdić, koja je među prvima podržala kompozitorske eksperimente svoje učenice. Taj novi hobi – komponovanje – uputio je mladu diplomiranu muzičarku u Moskvu, da pohađa studije kompozicije unutar zidina Moskovskoga konzervatorijuma, kod profesora A. Pirumova i J. Bucka. Tokom studija u Moskvi Drakulić upija ne samo tradiciju ruske kompozitorske škole nego i sve nove i značajne tendencije svjetske kulture, posjećujući seminare vodećih evropskih i američkih kompozitora koji su gostovali u Moskvi: Štokhauzena, Buleza, Kramba, Ejpltona i drugih. Upoznavanje različitih slojeva savremene muzičke kulture oblikovalo je stvaralački stav mlade autorke, koji je već u najranijim djelima zašao u teme univerzalnog značenja. Članica kompozitorskih udruženja triju zemalja – Hrvatske, Rusije i Velike Britanije, Drakulić je aktivna učesnica međunarodnog muzičkog života današnjice. Njene kompozicije izvode se na najvećim međunarodnim forumima savremene muzičke umjetnosti u Hrvatskoj i svijetu. Sama nastupa kao pijanistkinja izvodeći većinom vlastita djela. U Crnoj Gori gostovala je kao kompozitorka i pijanistkinja, na festivalu savremene klavirske muzike “Forte piano” 2020. godine. Kompozicija “Drive” za solo klavir (2007) je bila zadata na međunarodnom takmičenju EPTA u Osjeku 2009. godine.
Kompozitorka Aleksandra Vrebalov (1970) je diplomirala na Akademiji umjetnosti u Novom Sadu 1991, magistrirala na Konzervatorijumu San Francisko 1996. i doktorirala na Univerzitetu Mičigen 2023. godine. U Americi je ostvarila zavidnu karijeru. Napisala oko 70 muzičkih komada koje su izvodili kvartet “Kronos”, Dejvid Krakauer, ETHEL, Horhe Kabajero, Opera Srpskog narodnog pozorišta i Beogradska filharmonija. Predstavlјena je na brojnim renomiranim festivalima u SAD i Srbiji. Njena djela naručivali su “Karnegi hol”, “Kronos kvartet”, Plesno pozorište “Dušan Tinek”, Američko udruženje kompozitora, “Brooklyn Academy of Music”, Fondacija “Barlou”, Cenar “Klaris Smit” i dr. Albume sa njenim kompozicijama objavile su izdavačke kuće “Nonesuch”, “Centaur Records”, “Innova” i “Vienna Modern Masters”, kao i SKC Novi Sad, i “Ingmart”. U produkciji Matice srpske i Francuskog kulturnog centra, 2013. godine Vrebalova je komponovala muziku za film “Četiri karijatide”, o Savi Šumanoviću čiji je autor Igor Antić. Časopis “Muzika klasika” proglasio je 2011. godine Aleksandru Vrebalov kompozitorkom godine; dobitnica je i brojnih drugih nagrada, kao što su nagrade Američke akademije za umjetnost i književnost, izdavačke kuće “Vienna Modern Masters”, Udruženja autora i izdavača Amerike (ASCAP), organizacije “Meet the Composer”, Fondacije “Douglas Moore”, kao i dvije Mokranjčeve nagrade koje joj je uručilo Udruženje kompozitora. U nizu priznanja za rad Vrebalove je nagrada “Fromm” Univerziteta Harvard iz 2014. godine. Ukorijenjena u dve kulturne sredine, srpskoj i američkoj, Vrebalova je 2007. godine osnovala međunarodnu kompozitorsku radionicu “Leto u Somboru”. Od 2021. godine, radi na Akademiji umjetnosti Univerziteta u Novom Sadu u zvanju redovnog profesora na Katedri za kompoziciju.
Karolin Šo (Caroline Shaw, 1982) je muzičarka koja se kreće među ulogama, žanrovima i medijima, pokušavajući da zamisli svijet zvuka koji niko nikada ranije nije čuo, ali je oduvijek postojao. Često sarađuje s drugim umjetnicima, kao producentkinja, kompozitorka, violinistkinja i vokalistkinja. Dobitnica je Pulicerove nagrade za muziku, počasnog doktorata sa Jejla, četiri Gremija i stipendije Tomas Dž. Votson. Pisala je i producirala za legendarne umjetnike i ansamble širom muzičkog spektra, među kojima su Rozalija, Rene Fleming, Jo-Jo Ma, Tajler Pek, Nas, Kanje Vest, Filharmonija Los Anđeles, Njujorška filharmonija i druge. Nedavni projekti za televiziju, film i pozorište uključuju: “Leonardo da Vinči” (Ken Berns/PBS), “Julie Keeps Quiet” (Leonardo Van Dijl), “Fleishman is in Trouble”(FX/Hulu), “Nebo je svuda “(Džozefin Deker/A24), vokalne radove sa Rozalijom (MOTOMAMI), “The Crucible” (Lindzi Tarner/Nacionalni teatar), “Partita” (Džastin Pek/Njujorški balet), “Mobi Dik” (Vu Cang) i “ŽIVOT” (Gandini Džagling/Mers Kaningem Trust). Njeni aktuelni projekti na turneji uključuju nastupe sa ansamblima “Sō Percussion”, “Ringdown”, “Attacca Quartet”, “Roomful of Teeth”, “Graveyards & Gardens” i dr. Entr’acte je kompozicija za gudački kvartet, napisana 2011. godine a adaptirana za gudački orkestar 2014. Djelo je prvi put izveo kvartet “Brentano” na Univerzitetu Prinston (april 2011). Prema riječima kompozitorke ovo djelo je nastalo nakon što je čula kako kvartet “Brentano” svira Hajdnov Op. 77 br. 2 — sa njihovim suptilnim i izražajnim prelaskom na trio u Des-duru u Menuetu. Kompozicija je strukturisana poput menueta i trija, oslanjajući se na tu klasičnu formu, ali vodeći je korak dalje. ,,Volim način na koji neka muzika (poput menueta iz Op. 77) iznenada odvede slušaoca na drugu stranu Alisinog ogledala, kroz neku vrstu apsurdne, suptilne, živopisne tranzicije.”
Kultni beogradski rok kantautor Nikola Vranjković sa bendom nastupiće u ponedjeljak, 24. marta, na velikoj sceni KIC-a „Budo Tomović“, sa početkom u 20 sati.
Nikola Vranjković je rok autor, pjesnik, kompozitor i muzički producent. Više od jedne decenije bio je ključna autorska ličnost beogradskog benda „Block Out“ sa kojim je snimio četiri studijska albuma „Crno Belo i Srebrno”(1994), „Godina Sirotinjske Zabave” (1996), „San Koji Srećan Sanjaš Sam” (1998) i „Ako imaš s kim i gde” (2005). Njegov prvi samostalni album „Za ovde ili za poneti”objavljen je 2001. godine uz istoimenu knjigu pjesama, a nakon raspada matičnog benda objavio je mini album i knjigu „Bremeplov” (2014 – sa muzičarima bendova Darkwood dub, Orthodox Celts i Goribor) i dvostruki album „Veronautika” (nazvan po istoimenoj pjesmi snimljenoj sa Damirom Martinovicem Mrletom – Let3) u novembru 2017. Trostruki album uživo „Biološki Minimum“ snimljen na koncertu u Kombank dvorani u Beogradu izdaje 2019. godine. Mini album sa četiri pjesme „Teorija Zabave“ objavio je u maju 2022. godine. Po riječima Dragana Ambrozića njegova pozicija na sceni nezavisna je i samostalna – u pitanju je poseban fenomen koji na različite načine traje više od dvadeset pet godina. Za Album „Godina Sirotinjske Zabave” (1996) na kojem se prvi put pojavljuje kao kompletan autor muzike i tekstova dobija nagradu grada Beograda za album godine. Po glasovima slušalaca radija Beograd 202, album „Veronautika” je proglašen za najbolji album 2017. godine. Nikola Vranjković je dobitnik nagrade „Strune od svetla” koja se dodjeljuje za poseban doprinos afirmaciji pjesničke riječi u rok i bluz muzici. U knjizi Duška Antonića „Kako nije propao rokenrol u Srbiji – sto najboljih domaćih albuma od raspada SFRJ” u kojoj su sabrani glasovi svih eminentih domaćih muzičkih kritičara, zauzima drugo mjesto iza benda Partibrejkers.
Udruženje muzičara džeza, rok i zabavne muzike Srbije Vranjkoviću dodjeljuje nagradu “rok autor godine“ za 2023. godinu.
Uz Nikolu Vranjkovića, nastupa sastav u kojem su bubnjar Vladan Božilović, basista Miroslav Užarević, gitaristi Danilo Nikodinovski, Milan Vučković i Ivan Zoranović, koji svira i klavijature.
Ulaznice se po cijeni od 20 eura mogu kupiti svakog radnog dana na biletarnici KIC-a (9-20h).
Kulturno – informativni centar „Budo Tomović” organizuje jedanaesti Festival savremene klavirske muzike „Forte piano” pod motom „Pijanisti u kolektivu”, posvećen zajedničkom sviranju u klavirskim ansamblima, 25. i 26. februara.
Festival će početi u utorak, 25. februara, matine koncertom učenika muzičkih škola iz Podgorice (UŠMB „Vasa Pavić”), Budve i Cetinja (ŠOMO „Savo Popović”) i studenata Muzičke akademije, u 12 sati. Na programu su djela Igora Stravinskog (Andante – iz ciklusa Pet lakih komada), Sergeja Slonimskog (Polka – za preparirani klavir), Žerara Pesona (Uspavanka za Gaspara), Đerđa Ligetija (Marš – 1942; Sonatina -1950), Fransisa Pulanka (Sonata za četiri ruke FP 8 – 1918/1939), Erika Satija (Tri komada u obliku kruške – 1903) i Nataše Bogojević (A la đuska).
Istog dana, na velikoj sceni KIC-a u 19 sati, predstaviće se premijerno crnogorsko-italijanski duo mladih pijanista koji čine Ana Vujošević iz Podgorice i Mauro Cekin iz Vićence. Duo će izvesti djela Otorina Respigija (Rimske fontane), Aleksandra Rozenblata (Končertino na dvije ruske teme) i Džefa Manukijana (Slike iz Jermenije).
Završnicu prvog dana festivala, obilježiće premijerni nastup renomiranog pariškog klavirskog dua Bizjak – sestara Lidije i Sanje Bizjak. Program koncerta čine djela Miloša Raičkovića (Duet without you), Karola Befa (Priviđanja), Melani Boni (Kleopatrin san) i Igora Stravinskog (Petruška). Riječ je o programu koji je osmišljen kao originalna mješavina različitih ličnosti iz savremenog muzičkog stvaralaštva, a koje su usko ili široko povezane sa Francuskom u kojoj umjetnice žive i rade. Koncert dua Bizjak biće održan u utorak, 25. februara, velikoj sali, u 20 sati.
Promocija novog albuma pijaniste Amira Džakovića „The Balkan Piano” biće organizovana drugog dana festivala, tačnije u srijedu, 26. februara, u velikoj sali KIC-a, u 12 sati. Na promociji će, pored pijaniste Amira Džakovića, govoriti prof. Jelena Martinović Bogojević, prof. Senad Gačević, kompozitor i Maja Popović, urednica muzičkog programa KIC-a. Kako navodi izdavač albuma „Toccata Classics“, kompozitorske tradicije deset balkanskih zemalja gotovo su nepoznate ostatku svijeta. U ovom klavirskom recitalu, albanski pijanista Amir Džaković otkriva blještavi niz pijanističkih dragulja iz svoje zemlje i njenih susjeda, u rasponu od divljih i energičnih tokata do bezvremenskih evokacija zvona i drugih drevnih tradicija, s iznenađujuće širokim rasponom referenci, od narodne muzike do Skarlatija i džeza. Ovaj album je zamišljen kao prvi u nizu koji će nastaviti da istražuju nepoznatu muziku Balkana.
Na linku je dostupan kompletan program festivala, biografije izvođača i kompozitora -PIANO-KNJIZICA-FINAL-1.pdf
Jedanaesto izdanje Festivala savremene klavirske muzike „Forte piano” zatvoriće koncert klavijaturnog „Ansambla za drugu novu muziku” koji će biti održan u srijedu, 26. februara, u 20 sati. U sastavu ansambla je osam renomiranih beogradskih pijanista i kompozitora, različitih generacija, a među njima su: Lidija Stanković, Dragoljub Ilić Ilke, Nataša Penezić, Andrej Negić, Miroslav Miša Savić, Milena Petrović, Branka Parlić i Nada Kolundžija. Ansambl za drugu novu muziku (ADNM) je multi-klavijaturni sastav osnovan 1977. godine pod okriljem Studentskog kulturnog centra (SKC) u Beogradu. Osmišljen kao studentski ansambl, ADNM je bio istraživač i vjesnik minimalističke muzike mladih kompozitora, studenata Fakulteta muzičke umjetnosti: Miloša Raičkovića, Miroslava Savića, Vladimira Tošića, Milimira Draškovića, Miodraga Lazarova Pashua, Katarine Miljković i drugih. Ansambl za drugu novu muziku gostuje premijerno u Crnoj Gori.
Da muzika istinski nadvladava vrijeme, prostor i sve okolnosti, potvrdila su sinoć četiri sjajna muzičara izvodeći jedno od najznačajnih djela XX vijeka „Kvartet za kraj vremena” (Quatuor pour la fin du temps), poznatog francuskog kompozitora Olivijea Mesijana.
Koncert koji je organizovan povodom obilježavanja Međunarodnog dana sjećanja na žrtve Holokausta, a u okviru redovnog muzičkog programa KIC-a, izveli su istaknuti umjetnici klarinetista Veljko Klenkovski, violinistkinja Nadežda Artamonova, pijanista Bojan Martinović i violončelista Dimitrij Prokofjev.
Jedino kamerno djelo Mesijana, „Kvartet za kraj vremena” nastalo u uslovima kompozitovorog boravka u koncentracionom logoru, predstavlja pravi vrtlog vrlo kompleksnih i snažnih emocija. Kroz svih osam stavova kvartet je muziciranjem izazivao momente oslobađanja duha i stvaranja osjećaja uzvišenosti i religioznosti, jer je djelo zasnovano na biblijskoj priči koju je autor simbolički doveo u kontekst konkretnih okolnosti.
Opisujući zarobljeništvo, dovedeno u vezu sa dubokim ljudskim i životnim pitanjima, izvedbom se istovremeno prenosio osjećaj bola i tuge zbog ljudske patnje, kroz tihi vapaj. U pojedinim stavovima poput „Slavljenja Isusove besmrtnosti’’ prisutan je osjećaj blaženstva. Zvuci instrumenata, posebno klavira i violončela, odisali su univerzalnom ljepotom. Snažne dinamičke promjene i ritmička kompleksnost izvođenja stvarala je osjećaj nemira i napetosti, kroz prelaze u ekstatičan zanos, naglašavajući nepredvidivost i misteriju. Kvartet je uspio da dočara krhkost ljudskog postojanja, ali i veličanstvenost duhovnog iskustva i vjere u nešto veće.
Publika nije štedjela dlanove, nagradila je kvartet dugim aplauzima i ovacijama za maestralnu i inspirativnu izvedbu ovog upečatljivog muzičkog remek djela. Hvala sjajnim muzičarima koji su svojom virtuoznošću i umijećem uspjeli da prenesu snagu poruke i smisao ovog vanvremenskog djela.
Kulturno – informativni centar „Budo Tomović” obilježiće Međunarodni dan sjećanja na žrtve Holokausta izvođenjem djela „Kvartet za kraj vremena”, francuskog kompozitora Olivijea Mesijana, u utorak, 28. januara, u velikoj sali KIC-a, u 20 sati.
Kvartet će izvesti renomirani umjetnici, klarinetista Veljko Klenkovski, violinistkinja Nadežda Artamonova, pijanista Bojan Martinović i violončelista Dimitrij Prokofjev.
Jedno od najznačajnijih djela XX vijeka, „Kvartet za kraj vremena”, nastalo je tokom 1940. godine, u vrijeme kompozitorovog zarobljeništva pod njemačkom okupacijom, u logoru Gerlic u Šleziji. Neobična instrumentacija djela proizašla je iz činjenice da su se među zatvorenicima nalazila još tri muzičara, violinista, klarinetista i violončelista. Prvo izvođenje upriličeno je u logoru Stalag VIII A, 15. januara 1941. po izuzetno hladnom vremenu. Čin komponovanja u teškim uslovima je pomoglo kompozitoru da sačuva psihičko zdravlje.
Ova istorijska kompozicija je prvo i jedino kamerno djelo u Mesijanovom opusu i predstavlja prekretnicu u njegovom stvaralaštvu. Kvartet sadrži osam stavova: Kristalna liturgija, Vokaliza za Anđela koji najavljuje kraj vremena, Bezdan ptica, Međuigra, Slavljenje vječnosti Isusa, Ples gnjeva, za sedam truba, Splet duga, za Anđela koji najavljuje kraj Vremena i Slavljenje Isusove besmrtnosti.
Djelo je programski bazirano na biblijskoj priči koju je autor simbolički povezao sa konkretnim okolnostima. Kroz ovo djelo Mesijan je nagovijestio karakteristike daljeg razvoja svog muzičkog jezika koji se, pored rada na melodijskim obrascima vezanim za proučavanje ptičijeg pjevanja i njegovog transponovanja u muziku, kretao ka razrađivanju tehnike formulisanja modusa i razvoju potencijala ritmičke komponente djela.
Olivije Mesijan (Olivier Messiaen, 1908-1992) je svojim djelovanjem snažno uticao kako na svoje savremenike, tako i na buduće generacije muzičara. U zapadnom svijetu savremene muzike, muzikološkom krugu i umjetnosti uopšte, Mesijan se smatra za jednog od najznačajnijih predstavnika poslijeratne avangardne muzike. Nezavisan u svom stvaralaštu od bilo koje škole, živio je i stvarao u atmosferi ispunjenoj raznovrsnim učenjima i strujanjima slobodnog duha. Njegov lični muzički izraz rezultirao je novim muzičko-vrijednosnim sistemom sa dalekosežnim posljedicama po savremenu muziku. Mesijanov kompozicioni stil karateriše sinteza emocionalne ekspresivnosti, religiozne posvećenosti i vrhunske intelektualne kontrole muzičkog materijala. Formirao je originalan muzički jezik inspirisan prirodom, njegujući sklonost i interesovanje ka religioznim i mističnim fenomenima – muzici ptica.
